اگر یکی از اعضای درجه یک خانواده مشمولین در جریان انقلاب اسلامی ایران یا پس از آن شهید، ایثارگر (جانباز) یا مفقودالاثر شده باشد، فرد موردنظر میتواند از مزایای معافیت ایثارگری استفاده نماید.
بدیهی است که میزان و درصد آسیب ناشی از جنگ در نوع معافیت تاثیرگذار است و
به همین دلیل، شرایط مختلفی برای هر وضعیت وجود دارد.
هدف این مقاله بررسی شرایط و قوانین معافیت ایثارگری است تا افراد بتوانند با توجه به وضعیت خود از این معافیت بهرهمند شوند.

برای آشنایی با انواع معافیت سربازی این مقاله را حتما ببینید.
انواع معافیت ایثارگری سربازی چیست؟
انواع معافیت ایثارگری شامل موارد زیر میشود:
شهادت: اگر یکی از اعضای خانواده شهید شود، مشمول میتواند از خدمت سربازی معاف شود.
به ازای هر شهید، یک نفر معاف میشود.
اسارت: اگر یکی از اعضای خانواده مشمول حداقل ۲۴ ماه در اسارت بوده باشد،
فرد مشمول از خدمت سربازی معاف خواهد شد. به ازای هر ۲۴ ماه اسارت، یک نفر معاف میشود.
جانباز: اگر یکی از اعضای خانواده مشمول دارای حداقل ۲۵ درصد جانبازی مورد تایید بنیاد شهید باشد،
فرد مشمول از خدمت سربازی معاف خواهد شد. به ازای هر ۲۵ درصد جانبازی، یک نفر میتواند از معافیت استفاده کند.
حضور در جبهه: اگر یکی از اعضای خانواده مشمول حداقل ۳۰ ماه در جبهههای نبرد حضور داشته باشد، فرد مشمول از خدمت سربازی معاف خواهد شد. به ازای هر ۳۰ ماه ایثارگری، یک نفر میتواند از معافیت بهرهمند شود.
مشمولان بدون غیبت تا پایان شهریور سال ۹۸ میتوانند با ۲۸ و ۲۹ ماه حضور در جبهه پدرانشان از خدمت معاف شوند.
موارد خاص ایثارگری کدامند؟
- در صورتی که مشمول، برادر شهید، جاویدالاثر یا جانباز با درصد جانبازی بالای ۲۵ درصد باشد و
برادر ایثارگر او فاقد فرزند پسر باشد، مشمول میتواند از خدمت سربازی معاف شود.
تنها یکی از برادران ایثارگران میتواند از معافیت سربازی ایثارگری بهرهمند شود و حق تقدم با برادر تنی ایثارگر است.
در صورت فوت فردی که معاف شده، سایر برادران نمیتوانند از این معافیت استفاده کنند. - اگر مشمول با خانمی جانباز با حداقل ۲۵ درصد جانبازی ازدواج کند و
این ازدواج حداقل ۵ سال ادامه داشته باشد، مشمول از خدمت سربازی معاف خواهد شد.
لازم به ذکر است که پیش از گذشت ۵ سال، معافیت موقت صادر میشود و
پس از تکمیل ۵ سال، معافیت دائم سربازی ایثارگری صادر خواهد شد. - در شرایطی که مادر مشمول با فرد ایثارگر ازدواج کند و مشمول به عنوان فرزندخوانده شناخته شود،
در این صورت اگر بنیاد شهید عدم توانایی ایثارگر در داشتن فرزند را تأیید کند و
همچنین مراحل قانونی فرزندخواندگی به طور رسمی طی شود.
قوانین معافیت سربازی برای جانبازان و ایثارگران طبق موارد ذکرشده قابلاجرا است. - وقتی مشمول قبل یا در حین خدمت سربازی و در حین انجام ماموریتهای محوله دچار آسیب شود و در کمیسیون پزشکی برای او جانبازی ۱۰ درصد تعیین گردد، مشمول به عنوان جانباز ۱۰ درصد از خدمت سربازی معاف خواهد شد.
قانون تلفیق معافیت ایثارگری
برای مثال، اگر پدر کسی دارای 18 ماه حضور در جبهه و 20 درصد جانبازی باشد،
نه میتواند از معافیت سربازی ایثارگری استفاده کند و نه مشمول میتواند با معافیت سربازی جانبازی از خدمت سربازی معاف شود.
در این حالت، مجموع مدت حضور در جبهه و درصد جانبازی جمع میشود و چون مجموع به عدد بالای ۳۰ میرسد،
مشمول میتواند از خدمت سربازی معاف شود. حتی 8 درصد باقیمانده به عنوان کسری خدمت قابلاستفاده خواهد بود.
بر اساس شرایط ذکرشده، مشمولان میتوانند از خدمت سربازی معاف شوند،
اما ممکن است پدر مشمول تنها بخشی از شرایط معافیت را داشته باشد و هیچکدام به تنهایی منجر به معافیت دائم نشود.
در این صورت، سازمان وظیفه عمومی با استفاده از «قانون تلفیق»، شرایط مختلف را جمع کرده و
مشمول را از خدمت سربازی معاف میکند.
توجه
در قانون تلفیق، مدت اسارت نیز میتواند در محاسبه جمع شرایط دخیل باشد و هر جمعی که به ۳۰ ماه برسد،
باعث معافیت فرد از خدمت سربازی میشود. مابقی مقدار قابل استفاده به عنوان کسری خدمت است.
برای آشنایی با معافیت کفالت این مقاله را حتما ببینید.
شرایط کسری خدمت ایثارگری چگونه است؟
در صورت عدم به حد نصاب رسیدن شرایط گفتهشده میتوان از کسری خدمت سربازی استفاده کرد.
میزان کسری خدمت بستگی به نوع و مدت سابقه ایثارگری پدر دارد:
نوع و مدت سابقه (به ازای) | مدت کسری خدمت | |
به ازای | هر ماه حضور در جبهه | ۱۲ روز کسری خدمت |
هر درصد جانبازی | ||
هر ماه اسارت |
در صورتی که پدر مشمول بعد از اتمام جنگ تحمیلی تا سال ۱۳۷۵ در مناطق درگیر مانند کردستان، آذربایجان غربی یا کرمانشاه خدمت کرده باشد، به ازای هر ماه خدمت، ۶ روز کسری خدمت تعلق میگیرد.
مدارک لازم برای کسری خدمت ایثارگری پدر
برای درخواست کسری خدمت ایثارگری، مشمول باید مدارک زیر را تهیه و به سازمان نظام وظیفه ارائه دهد.
- اصل و کپی کارت ملی و شناسنامه مشمول و پدر
- گواهی اعزام به خدمت مشمول از پلیس +۱۰
- سه قطعه عکس ۳×۴ رنگی با زمینه سفید
- تصویر صفحه اول شناسنامه برادر مشمول (در صورت وجود)
- کارت پایان خدمت یا گواهی اشتغال به تحصیل برادران (در صورت وجود)
- کارت پایان خدمت پدر
- اصل معرفینامه از سازمان مربوطه مبنی بر حضور پدر در جبهه
- کارت بسیج پدر (در صورت وجود)
- مدارکی که مدت حضور پدر در جبهه را اثبات کند.
- پرداخت هزینههای مربوط به دریافت کسری خدمت ایثارگری
توجه داشته باشید که در صورت وجود سابقه خدمت پدر در سازمانهای مختلف، باید مدارک مربوط به هر سازمان بهصورت جداگانه جمعآوری و ارائه شود تا مدت زمان حضور پدر در جبهه تجمیع گردد.
زمان مناسب برای اقدام به دریافت کسری خدمت
برای بهرهمندی از کسری خدمت ایثارگری، مشمول باید قبل از اعزام به خدمت یا در حین خدمت اقدام کند اما
در صورتی که مشمول دارای غیبت باشد، امکان استفاده از این نوع کسری خدمت وجود ندارد.
آیا با داشتن غیبت و سرباز فراری بودن میتوان معافیت ایثارگری گرفت؟
داشتن غیبت سربازی برای استفاده از معافیت بلامانع است.
همچنین، سربازان فراری با بازگشت به یگان و ارائه گواهی اشتغال به خدمت میتوانند از معافیت بهرهمند شوند.
آیا فرزندان جانبازان ۱۰ درصد میتوانند از معافیت ایثارگری استفاده کنند؟
طبق قوانین موجود، برای برخورداری از معافیت سربازی به دلیل جانبازی، درصد جانبازی باید حداقل ۲۵ درصد باشد.
با این حال، اگر پدر مشمول در کنار 10 درصد جانبازی سابقه حضور در جبهه و یا اسارت هم داشته باشد، طبق قانون تلفیق، این شرایط میتواند باعث معافیت فرزند او از خدمت سربازی شود.
چطور چند فرزند با معافیت سربازی ایثارگری معاف میشوند؟
طبق قوانین، داشتن حداقل ۲۵ درصد جانبازی، ۳۰ ماه حضور در جبهه یا ۲۴ ماه اسارت میتواند موجب معافیت سربازی ایثارگری شود.
بر اساس این شرایط، اگر فردی این حد نصابها را داشته باشد، میتواند چندین فرزند خود را از خدمت سربازی معاف کند.
برای مثال، اگر پدر مشمول ۴۰ درصد جانبازی، ۳۵ ماه حضور در جبهه و ۳۰ ماه اسارت داشته باشد،
میتواند ۴ نفر از فرزندان خود را از خدمت سربازی معاف کند و برای یکی از آنها نیز ۶ ماه کسری خدمت ایثارگری دریافت کند.
چطور معافیت سربازی ایثارگری بگیریم؟
اگر مشمول شرایط معافیت سربازی ایثارگری هستید،
ابتدا باید به یگانی که برای پدر شما کارت ایثار صادر کرده است مراجعه کنید.
پس از دریافت گواهی از این یگان، میتوانید به پلیس+۱۰ مراجعه کرده و درخواست معافیت سربازی ایثارگری خود را ثبت کنید.
یگان صادرکننده کارت ایثار ممکن است یکی از موارد زیر باشد:
– ارتش (نیروی زمینی، هوایی، دریایی، پدافند)
– سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
– نیروی انتظامی (ژاندارمری سابق)
– ادارات دولتی واقع در مناطق عملیاتی (بسیج مستضعفین) اگر درصد جانبازی پدر یا هر یک از اعضای خانواده شما بالای ۲۵ درصد باشد، برای دریافت معافیت سربازی کافی است به بنیاد شهید و امور ایثارگران مراجعه کنید.
پس از دریافت گواهی و تأیید از این سازمان، باید به پلیس+۱۰ مراجعه و درخواست خود را ثبت کنید.
برای کسب اطلاعات بیشتر با تیم بالنج در تماس باشید.

6 پاسخ
مدت کسری خدمت ایثارگری بعد از قطعنامه فرق میکنه؟
مدت کسری خدمت ایثارگری بعد از قطعنامه به ازای هر ماه بین ۶ تا ۹ روز است.
مناطق عملیاتی بعد از قطعنامه بین سال های ۶۷ تا ۷۵ مورد تایید است که عمدتا در شمال غرب و جنوب شرق کشور هستند.
برای حضور در مناطق عملیاتی بعد از قطعنامه کارت ایثارگری صادر نمیشود.
آیا وجود سابقه ایثارگری در خانواده برای گرفتن پروژه جایگزین خدمت تأثیری دارد؟
در شیوهنامههای رسمی مربوط به اخذ پروژههای جایگزین خدمت، به صورت مستقیم به سابقه ایثارگری اشارهای نمیشود و این موضوع به عنوان یک فاکتور تعیینکننده در فرآیند احراز صلاحیت برای دریافت پروژه جایگزین خدمت مطرح نیست. با این حال، در برخی موارد، سازمانها یا مسئولان پروژه ممکن است به صورت غیررسمی و بر اساس سیاستهای داخلی خود به افراد دارای پیشینه ایثارگری در ارائه نامه اعلام نیاز توجه ویژهای داشته باشند.
آیا این قانون که همه مناطق خوزستان جنگی به حساب میان درسته؟ یعنی اگر پدر من که هنگام جنگ در منطقه ای خدمت کرده که قبلا جزو مناطق عملیاتی نبوده الان به حساب میاد و میشه کارت ایثارگری گرفت؟
بله.