برای افرادی که مشمول خدمت سربازی هستند، تحصیل در خارج از کشور با محدودیتهایی همراه است و
امکان خروج از ایران بهسادگی برای آنها فراهم نیست.
بااینحال، مجوزی تحت عنوان «معافیت تحصیلی خارجی» وجود دارد که
به این افراد اجازه میدهد تا تحصیلات خود در خارج از کشور را ادامه دهند.
این مجوز به مشمولان اجازه ورود و خروج موقت از کشور و ادامه تحصیل در خارج را میدهد.
روند دریافت معافیت تحصیلی خارجی هر بار دچار تغییراتی میشود و
با معافیت تحصیلی داخلی (ویژه دانشجویان داخل کشور) تفاوت دارد.
ما در این مقاله سعی داریم تا بهروزترین و جامعترین شیوه دریافت معافیت تحصیلی خارجی را با تمامی نکات و شرایط آن ارائه کنیم.

شرایط معافیت تحصیلی خارجی چیست؟
شرایط لازم برای دریافت معافیت تحصیلی خارج از کشور برای افراد مقیم داخل ایران به شرح زیر است:
1. متقاضی باید نامه پذیرش رسمی در یکی از مقاطع تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد یا دکتری) را از موسسات آموزشی مورد تأیید وزارت علوم ارائه دهد که تاریخ شروع تحصیل در آن ذکر شده باشد. (مانند نامه i20 برای آمریکا)
2. متقاضی نباید سابقه غیبت از خدمت سربازی داشته باشد،
یعنی داشتن نامه معافیت تحصیلی، قرار داشتن در بازه زمانی یک سال پس از فارغالتحصیلی، در اختیار داشتن برگ سبز اعزام به خدمت.
همچنین، اگر در حال خدمت سربازی هستید، میتوانید با دریافت مجوز از یگان خدمتی خود، فرآیند معافیت را آغاز کنید.
3. در صورتی که متقاضی یک بار در مقطع تحصیلات تکمیلی فارغالتحصیل شده باشد،
امکان دریافت مجدد معافیت تحصیلی برای همان مقطع را ندارد.
به عبارت دیگر، اگر فرد در ایران برای مقطع کارشناسی ارشد از معافیت تحصیلی استفاده کرده و
فارغالتحصیل شده باشد، باید برای مقطع دکتری پذیرش بگیرد تا
بتواند مجدداً اقدام به دریافت معافیت تحصیلی نماید.
4. متقاضی نباید در طول دوران تحصیل در ایران بیش از یک بار از تحصیل انصراف داده باشد.
نکته: مشمولین غیرغایب دارای مدرک دیپلم می توانند برای ادامه تحصیل در خارج از کشور معافیت دانشجویی دریافت نمایند.
مدارک معافیت تحصیلی خارجی چیست؟
پیش از شروع روند دریافت معافیت تحصیلی لازم است تا مدارک موردنیاز جهت بارگذاری در سامانه سجاد و سخا و همچنین مراجعه به امور دانشجویان را آماده نمایید:
– نامه پذیرش از دانشگاه خارجی
– مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)
– برگ سبز یا نامه ابطال معافیت مقطع قبلی
برگ معرفینامه به نظام وظیفه، همان «برگ ابطال» نام دارد. این نامه را دانشگاه در هنگام فارغالتحصیلی به شما می دهد. در این نامه، تاریخ شروع و پایان تحصیلات شما و همچنین مهلت فرجه یک ساله شما جهت تعیین تکلیف سربازی مشخص شده است. فرجه یک ساله بازه زمانی یک ساله ای است که هر فرد پس از فارغ التحصیلی، انصراف و یا اخراج از دانشگاه فرصت دارد تا سربازی خود را به روش های مختلف تعیین تکلیف کند.
– نامه انصراف (در صورت انصراف از مقطع قبلی)
این مدرک نامه ای است که دانشگاه پس از انصراف به شما می دهد و تاریخ انصراف و مهلت یک ساله تعیین تکلیف سربازی در آن نوشته شده است.
– نامه اشتغال به خدمت از یگان مربوطه برای افرادی که در حال خدمت هستند.
– مدرک زبان
❌❌ توجه: شما چه برای صدور معافیت تحصیلی خارجی و چه برای درخواست سفر سیاحتی، به یکی از این 2 نامه (برگ ابطال/ انصراف) بر حسب شرایط خود نیاز خواهید داشت. بنابراین از آنها به تعداد لازم کپی و اسکن بگیرید. ضمنا، طبق شنیدهها، به دانشجویان اخراجی که مشمول سربازی هستند، معافیت تحصیلی مجدد تعلق نمی گیرد.
لزوم بهروزرسانی وضعیت در سامانه سخا
اگر پس از فارغالتحصیلی، انصراف یا اخراج، سامانه سخا همچنان بعد چند روز برای شما بهروزرسانی نشده و وضعیت شما تغییری نکرده، بهتر است که کپی برگ ابطال یا نامه انصراف یا اخراج را به نظام وظیفه شهر یا استان خود ببرید تا آن را ثبت کنند. ضمنا، انصراف رشتههای وزارت بهداشت به طور کلی سختتر از رشتههای وزارت علوم است.
روند دریافت معافیت تحصیلی خارجی چگونه است؟
برای انجام این فرآیند، لازم است به ترتیب با سه اداره در ارتباط باشید:
ابتدا سازمان «نظام وظیفه» که مسئولیت دریافت وثیقه و صدور معافیت تحصیلی را بر عهده دارد.
سپس «سازمان امور دانشجویان» که مقطع تحصیلی شما در خارج از کشور را ثبت کرده، مدارک تحصیلیتان را آزاد میکند و پس از آزادسازی مدارک، ثبت معافیت نظام وظیفه، دریافت ویزا و بلیط، نامه خروج از کشور را برای «اداره گذرنامه» صادر میکند.
در نهایت، «اداره گذرنامه» این نامه را همراه با پاسپورت شما دریافت کرده و ممنوعالخروجی شما را لغو میکند تا
امکان سفر به خارج از کشور مانند سایر افراد عادی برای شما فراهم شود.
تمامی مراحل زیر مختص دانشجویانی است که مدرک تحصیلی آنها توسط وزارت علوم صادر شده است.
در صورتی که مدرک شما توسط وزارت بهداشت صادر شده باشد، مسیر معافیت و آزادسازی مدارک از روال متفاوتی پیروی میکند که در همین مطلب به آن اشاره میشود.
مرحله ۱: ثبت درخواست معافیت تحصیلی خارجی در سامانه سجاد
برای درخواست معافیت تحصیلی، ابتدا باید در سامانه سجاد (سامانه امور دانشجویان) ثبتنام کنید و وارد شوید.
تکمیل پروفایل
سپس از منوی بالا وارد بخش تکمیل پروفایل شوید و اطلاعات پروفایل خود را تکمیل کنید.

تکمیل پروفایل شامل 4 مرحله است که
در مرحله اول یعنی «مشخصات درخواستکننده»، ابتدا مشخصات فردی خود را تایید کنید و
سپس نام و نام خانوادگی خود را به انگلیسی وارد کنید و روی دکمه بعدی در پایین صفحه کلیک کنید.

در بخش «اطلاعات تکمیلی» موارد خواسته شده را به دقت تکمیل کنید.
توجه داشته باشید که برای درخواست معافیت تحصیلی حتما در بخش جنسیت مرد را انتخاب کنید و
وضعیت تحصیلی خود را از حالت مشمول خارج کنید.
همچنین تمامی تصاویر و فایلها را با فرمت مناسب و حداکثر با سایز 300 کیلوبایت بارگذاری کنید و دکمه بعدی را بزنید.

در صفحه بعدی وارد بخش «مشخصات اطلاعات مقاطع تحصیلی» میشوید.
برای درخواست صدور معافیت تحصیلی در سامانه سجاد باید حداقل یک مقطع تحصیلی در خارج از کشور داشته باشید که وضعیت تحصیلی آن در دو حالت «در حال پذیرش» یا «شاغل به تحصیل» باشد.

در بخش نام دانشگاه یا موسسه محل تحصیل چنانچه نام دانشگاه در لیست کشویی وجود نداشته باشد اما
در لیست دانشگاههای موردتایید اداره دانشآموختگان قرار داشته باشد،
از منوی کشویی گزینه «سایر» را انتخاب کرده و نام دانشگاه را وارد نمایید و روی گزینه بعدی کلیک کنید.

در گام بعدی کد امنیتی را با رعایت حروف کوچک و بزرگ وارد کنید و روی دکمه ارسال کلیک نمایید.

مشاهده صفحه زیر نشان میدهد که اطلاعات شما با موفقیت در سامانه سجاد ثبت شده است.

ثبت درخواست صدور معافیت تحصیلی خارجی
در این مرحله برای ثبت درخواست صدور معافیت تحصیلی خارجی در سامانه سجاد از منوی بالا مسیر زیر را دنبال کنید:
خدمات> اداره کل بورس و اعزام دانشجویان> صدور معافیت تحصیلی
صفحه قوانین را مشاهده خواهید کرد که لطفا آن را به دقت مطالعه کنید و
روی گزینه بعدی در پایین صفحه کلیک کنید.

در مرحله بعدی صفحه زیر را میبینید که مشخصات شما به صورت سیستمی فراخوانده شده است اما
لازم است کادرهای خالی و ستارهدار را حتما تکمیل کنید.

در بخش مربوط به اطلاعات آزمون زبان شما باید نوع آزمون، نمره و تصویر مدرک را بارگذاری کنید.

حداقل نمرات مدرک زبان جهت صدور معافیت تحصیلی را در جدول زیر مشاهده کنید.
همچنین برای کشورهای غیرانگلیسی زبان مدرک زبان انگلیسی یا مدرک زبان همان کشور موردقبول است.
مدارک زبان انگلیسی از تاریخ صدور تا دو سال اعتبار دارند.
مدرک زبان | حداقل نمره مورد قبول |
TOLIMO | 480 |
MSRT | 50 |
TOFEL | 85 |
IELTS | 6.5 |
البته برخی از کاربران معتقدند هرچند طبق آییننامه نمره آیلتس 6.5 است اما در مواردی افراد با آیلتس نمره 6 هم معافیت گرفتهاند. فقط باید درسایت موقع بارگذاری کردن مدرک زبان درقسمتی که لازم است نمره خود را تایپ کنید آن را 6.5 وارد کنید! این صرفا نظر کاربران بوده و درستی آن مشخص نیست.
در مرحله پایانی کد امنیتی را با رعایت بزرگی و کوچکی حروف وارد کرده و گزینه ارسال را بزنید.
پس از ارسال شما به صفحه پرداخت بانکی هدایت میشوید و پس از پرداخت موفق به صفحه اصلی سایت برمیگردید.

در صفحه اصلی سایت میتوانید از منوی بالا به بخش کارتابل رفته و وضعیت درخواست صدور معافیت خود را مشاهده کنید.

❌❌توجه: در سامانه سجاد در صورتی که با گزینه «آپلود مدرک موقت یا اصل» روبهرو شدید، می توانید اسکن برگ ابطال یا انصراف خود را قرار دهید. بعد از گرفتن معافیت تحصیلی خارجی، در سجاد وضعیت خود را از «مشمول» به «دانشجو» یا «در حال تحصیل» تغییر دهید.
مرحله ۲: ثبت درخواست در سامانه سخا
سه ماه پیش از تاریخ شروع کلاسها، لازم است در سامانه سخا درخواست معافیت تحصیلی خارج از کشور ثبت کنید.
در این آدرس صفحه زیر را مشاهده میکنید.

اگر تاکنون حساب کاربری نداشتهاید، لازم است رمز عبور خود را از یکی از دفاتر پلیس ۱۰+ دریافت کنید.
شما میتوانید با وارد کردن نام کاربری و رمز عبور وارد شوید (در صورت به خاطر نیاوردن رمز از گزینه فراموشی کلمه عبورر استفاده کنید.)
همچنین میتوانید از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند به راحتی با کد یک بار مصرف وارد شوید.
پس از وارد شدن صفحه زیر را مشاهده میکنید. از منوی کنار صفحه مسیر زیر را دنبال کنید.
وظیفه عمومی> درخواست معافیت تحصیلی دانشجویی خارجی

پس از کلیک در صفحه زیر روی گزینه «ثبت درخواست معافیت تحصیلی دانشجویی خارجی»کلیک کنید.

پس از تایید قوانین به مرحله بعد بروید.

در این بخش باید مرحله به مرحله مدارک اعلامی وزارت علوم را بارگذاری کنید و
درخواست صدور معافیت تحصیلی خارجی خود را ثبت کنید.
مدارک اعلامی وزارت علوم چیست؟
منظور از مدارک اعلامی وزارت علوم یا مدارک اعلامی وزارت بهداشت که در در سامانه سخا هنگام درخواست معافیت تحصیلی خارجی با آن برخورد میکنید، همان مدارک لازم برای معافیت تحصیلی هستند. این مدارک شامل: نامه پذیرش رسمی حاوی تاریخ شروع ترم/پوزیشن، مدرک زبان/ نامه کفایت زبانی، برگ ابطال/انصراف، کپی پشت و روی کارت ملی و کپی شناسنامه است.

پس از ثبت درخواست، وضعیت آن را در سامانه سخا پیگیری کنید.
این وضعیت ابتدا پس از پرداخت هزینه به «تایید اولیه وزارت علوم» تغییر میکند و سپس در صورت کامل بودن مدارک حداکثر بعد از 2 یا 3 روز کاری به «تایید نهایی وزارت علوم» میرسد.
اگر در حال خدمت سربازی هستید، فرآیند خروج از کشور کمی پیچیدهتر خواهد بود.
پس از انجام مرحله اول و مراجعه به نظام وظیفه، این سازمان نامهای به یگان خدمتی شما ارسال میکند تا
مراحل ترخیص را انجام دهید.
سپس با نامه ترخیص یگان، باید مجدداً به نظام وظیفه مراجعه کرده، وثیقه بگذارید و مراحل بعدی را پیگیری کنید.
❌❌نکات مهم ثبت درخواست در سامانههای سجاد و سخا:
- برای معافیت تحصیلی خارجی (برای وزارت علوم)، درخواست در سامانههای سخا و سجاد باید به طور همزمان انجام گیرد.
- جهت گرفتن معافیت تحصیلی خارجی (وزارت علوم)، باید حتما کپی برگ ابطال یا نامه انصراف را در سامانه های سخا (در قسمت مدارک اعلامی) و سجاد (در قسمت معافیت تحصیلی) اپلود کنید و سپس در مرحله حضوری، به امور دانشجویان نیز تحویل دهید.
- آنهایی که بعد از انصراف می خواهند معافیت تحصیلی مجدد دریافت کنند، باید حتما ابتدا انصرافشان در سیستم سخا ثبت شود.

مرحله ۳: مراجعه به سازمان نظام وظیفه عمومی
یک روز پس از تأیید نهایی درخواست شما توسط وزارت علوم در سامانه سخا، به سازمان نظام وظیفه عمومی (واقع در میدان سپاه) مراجعه کنید.
پس از ورود به سالن ۳، از باجه نوبتدهی یک نوبت تحصیلی دریافت کرده و کارت ملی خود را به مسئول مربوطه ارائه دهید.
او تأیید اولیه را انجام داده و شما را به رئیس ارجاع میدهد تا تأیید نهایی را ثبت کند.
مرحله ۴: مراجعه به امور مالی
سپس به بخش امور مالی مراجعه کنید تا نامهای خطاب به بانک جهت ارائه وثیقه برای شما صادر شود.
پس از دریافت نامه، به بانک مراجعه کنید.
مرحله 5: مراجعه به بانک
انتخاب بانک به اختیار شما نیست، سیستم خودش انتخاب میکند که معمولا بنا به تجربیات کاربران بانک کشاورزی است.
در سه راه طالقانی (پیاده هم راهی نیست) یک بانک کشاورزی وجود دارد، افتتاح حساب کنید و 83 میلیون تومان پول به شماره شبای بانک کشاورزی خود انتقال دهید.هیچگونه سودی به پول شما تعلق نمیگیرد.
80 میلیون تومان مبلغ وثیقه و 3 میلیون تومان نیز هزینه کارمزد خواهد بود.
در دو حساب مختلف یکی 50 میلیون تومان و دیگری 32 میلیون تومان داشته باشید چون سقف پل برای هر حساب 50 میلیون تومان است.
مرحله 6: مراجعه مجدد به امور مالی
پس از تکمیل مراحل مربوط به وثیقه در بانک، نامهای که بانک به شما تحویل میدهد (ضمانتنامه) را به بخش امور مالی بازگردانید.
سپس امور مالی نامهای خطاب به اداره امور دانشجویان (همان برگه معافیت تحصیلی خارج از کشور) را برای شما صادر خواهد کرد.
با برگه معافیت تحصیلی به دفتر رئیس سازمان نظام وظیفه مراجعه کنید تا برگه معافیت تحصیلی شما توسط رئیس یا مسئول مربوطه مهر و امضا میشود.

❌توجه:
وثیقهای که باید به نظام وظیفه جهت گرفتن معافیت تحصیلی خارجی (برای وزارت علوم) پرداخت کنید،
تنها پس از مرحله تایید نهایی وزارت علوم و فقط به صورت حضوری در نظام وظیفه مرکزی قابلپرداخت است و
وثیقهای که باید به نظام وظیفه جهت گرفتن معافیت تحصیلی خارجی (برای وزارت بهداشت) پرداخت کنید،
فقط پس از انجام مراحل اداری و بعد از تایید سامانه موحد، آن هم به صورت حضوری در نظام وظیفه مرکزی قابلپرداخت است.
مرحله 7: مراجعه به سازمان امور دانشجویان
به سازمان امور دانشجویان مراجعه کنید و مدارک زیر را ارائه دهید:
- کپی صفحه اول شناسنامه
- کپی روی کارت ملی
- کپی صفحه اول پاسپورت
- پرینت نمره زبان
- پرینت نامه لغو تعهد
- پرینت وقت سفارت (مختص دانشجویان آمریکا)
- نامهای که از نظام وظیفه دریافت کردهاید.
برگ معافیت تحصیلی را به سازمان امور دانشجویان تحویل دهید.
در این مرحله میبایست برگه معافیت را اسکن و در سامانه سجاد بارگذاری کنید.
این کار را میتوانید به دو روش انجام دهید:
- روش اول: اسکن و بارگذاری توسط خودتان با استفاده از گوشی
- روش دوم: مراجعه به بخش انتشارات سازمان و انجام این کار با پرداخت هزینه
پیش از تحویل برگ معافیت، حتماً کپی و اسکن آن را تهیه کنید.
انواع نامههای صادرشده توسط سازمان امور دانشجویان
علاوه بر مورد فوق، سازمان امور دانشجویان میتواند دو نامه مهم دیگر برای شما صادر کند:
1. در این مرحله، اگر تمام مدارک و کپیهای موردنیاز مربوط به امور دانشجویان را همراه خود داشته باشید،
سازمان امور دانشجویان نامهای به اداره گذرنامه برای دریافت مجوز خروج از کشور شما صادر میکند (فرآیند آن در بخش بعدی همین مقاله به طور مفصل بررسی شده است.)
2. اگر مدارک تحصیلی شما آزاد شده باشد (در ادامه همین مقاله به نکات آزادسازی مدرک و لغو تعهد پرداختیم)،
امور دانشجویان علاوه بر نامه خطاب به اداره گذرنامه، نامه دیگری خطاب به دانشگاه شما صادر میکند تا
بتوانید مدارک خود را تحویل بگیرید و در غیر این صورت نامهای به دانشگاه ارسال میشود که
در آن تأکید شده دانشگاه مجاز است مدارک را تنها پس از دریافت هزینههای مربوطه تحویل دهد. (شکل زیر).

اقدام بسیار مهم
با مراجعه به سازمان امور دانشجویان و گرفتن برگه مجوز خروج، در آنجا به شما تاکید میکنند که
به محض شروع تحصیل در خارج در سامانه میخک تشکیل پرونده دهید و
هر ترم گواهی اشتغال به تحصیل بارگذاری کنید (بخش تایید مدارک) و ثبت درخواست مجوز خروج دانشجویی دهید که
در نهایت سه کد برای هر مرحله به شما داده میشود تا بتوانید مهر تردد مشمولین را دریافت کنید.
در غیر این صورت، تردد شما به ایران به مشکل خواهد خورد.
برای آشنایی با نحوه ثبتنام در سامانه میخک حتما این مقاله را ببینید.
11 نکته مهم درباره معافیت تحصیلی خارجی
1. مهلت اقدام برای مجوز خروج از کشور و ترک کشور
پس از صدور معافیت تحصیلی، فقط ۶ ماه فرصت دارید تا برای مجوز خروج از کشور اقدام کنید.
پس از دریافت این مجوز، ۲ ماه فرصت دارید که کشور را ترک کنید.
این مهلت ۶ ماهه در صورت ارائه دلیل منطقی میتواند تا ۲ ماه تمدید شود.
2. محدودیت سفر سیاحتی برای متقاضیان معافیت تحصیلی در آمریکا و کانادا
افرادی که معافیت تحصیلی خارجی برای آمریکا و کانادا دریافت کردهاند،
در دوره ۶ ماهه معافیت نمیتوانند سفر سیاحتی انجام دهند.
این افراد تنها یک بار اجازه سفر سیاحتی برای اخذ ویزا خواهند داشت.
3. شرایط و محدودیتهای اقامت در ایران برای دارندگان معافیت تحصیلی خارجی
دارندگان معافیت تحصیلی خارجی میتوانند در سال ۳ بار و در مجموع ۴ ماه در ایران اقامت داشته باشند،
مشروط بر آن که وارد غیبت نشوند.
همچنین دانشجویانی که پرونده تأییدشده توسط وزارت علوم یا بهداشت دارند،
برای اخذ مهر خروج دانشجویی (سه بار در سال و حداکثر چهار ماه اقامت در ایران) باید قبل از ورود به ایران به نمایندگیهای ایران مراجعه کنند.
4. مقاطع غیرمجاز برای دریافت معافیت تحصیلی خارجی
معافیت تحصیلی خارج از کشور برای تمامی مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به طور مجدد صادر نمیشود. معافیت تحصیلی برای مقطع لیسانس در داخل کشور صادر نمیشود و
برای این مقطع تنها برای افرادی که دوره دبیرستان را خارج از کشور به پایان رساندهاند، صادر میشود.
افرادی که پیش از ۱۸ سالگی از کشور خارج شده باشند و دوره دبیرستان را در خارج از کشور گذراندهاند،
در صورت پذیرش از یکی از مؤسسات مورد تأیید وزارت علوم در مقطع لیسانس دریافت کنند میتوانند برای اخذ معافیت تحصیلی اقدام کنند.
5. مهلت معرفی به وظیفه عمومی پس از فارغالتحصیلی، اخراج یا ترک تحصیل
دانشآموزان و دانشجویان خارج از کشور که فارغالتحصیل، اخراج یا ترک تحصیل کردهاند،
حداکثر یک سال از تاریخ وقوع این موارد فرصت دارند تا خود را به وظیفه عمومی معرفی کنند.
6. شرایط دریافت معافیت تحصیلی خارجی حین تحصیل
دانشجویانی که در یکی از مقاطع تحصیلی در سنوات مجاز در حال تحصیل در ایران هستند و
پذیرش دانشگاه خارجی دریافت کردهاند، میتوانند با انصراف از دانشگاه داخل کشور برای معافیت تحصیلی اقدام کنند، مشروط بر اینکه:
- قبلاً انصراف نداده باشند.
- پذیرش برای مقطع پایینتر از مقطع فعلی نباشد.
مثالها
- مثال 1: دانشجوی مقطع ارشد در سنوات مجاز که قبلاً انصراف نداده و پذیرش مقطع ارشد یا دکتری مستقیم از دانشگاه خارجی دریافت کرده است، میتواند از مقطع ارشد فعلی انصراف داده و معافیت جدید دریافت کند.
- مثال 2: دانشجوی مقطع دکتری در سنوات مجاز که پذیرش مقطع ارشد از دانشگاه خارجی دریافت کرده است، نمیتواند معافیت تحصیلی دریافت کند، زیرا پذیرش برای مقطع پایینتر است.
- مثال 3: دانشجوی مقطع دکتری که در سنوات مجاز در حال تحصیل است و قبلاً یکبار از مقطع ارشد انصراف داده، حتی اگر پذیرش مقطع دکتری از دانشگاه خارجی دریافت کند، نمیتواند معافیت تحصیلی بگیرد. دلیل این امر، داشتن سابقه انصراف است.
- مثال 4: دانشجوی مقطع دکتری که در سنوات مجاز مشغول به تحصیل است و قبلاً انصراف نداده، میتواند با پذیرش مقطع دکتری از دانشگاه خارجی و انصراف از مقطع فعلی، معافیت تحصیلی دریافت کند.
7. محرومیت از معافیت تحصیلی در صورت اخراج از تحصیل
در صورت اخراج از تحصیل، امکان دریافت معافیت تحصیلی وجود ندارد.
این افراد باید خود را برای انجام خدمت سربازی آماده کنند.
8. حل مشکل خطای رشته تحصیلی در سامانه سخا
توجه کنید در صورتی که رشته شما زیرمجموعه وزارت علوم باشد اما در سامانه سخا برای معافیت تحصیلی خارج از کشور پیام «با توجه به رشته به وزارت بهداشت مراجعه نمایید» دریافت کنید، باید حضوری به سازمان امور دانشجویان مراجعه کنید. در این مراجعه، مدارک زیر را ارائه دهید:
- نامه پذیرش دانشگاه
- مدارک تحصیلی مقاطع قبلی شامل ریزنمرات یا گواهی فراغت از تحصیل
- سیلابس دروس و پروپوزال مقطعی که پذیرش گرفتهاید.
همچنین، لازم است توضیح دهید که رشته شما زیرمجموعه وزارت بهداشت نیست.
ارائه کامل و دقیق این مدارک و توضیحات، احتمال رفع سریعتر مشکل را افزایش میدهد.
9. امکان رفتن سفرسیاحتی با ویزای دانشجویی
اگر با ویزای دانشجویی بخواهید سفر سیاحتی انجام دهید، در فرودگاه ایران هیچ مشکلی نخواهید داشت وهیچ ماموری جلوی شما را نخواهد گرفت. سفر سیاحتی هیچ منافاتی با ویزای دانشجویی نخواهد داشت.
10. نحوه وارد کردن سفرهای دو مقصده در سامانه سخا
برای درخواست سفرهای سیاحتی دو مقصده، در سخا می توانید یا کشور مقصد اول و یا کشور مقصد دوم را وارد کنید. هیچ تفاوتی ندارد. تنها نکته مهم این است که کشور واردشده در سخا باید مطابق با بلیط شما باشد. شما نیازی ندارید که ابتدا به کشور دیگری بروید و از آن جا به مقصد بروید. ضمنا، در اکثر موارد، کشور مقصد اول نیاز به ویزا ندارد و تنها برای ترانزیت از آن استفاده می شود و در نتیجه باز هم در فرودگاه ایران مشکلی نخواهید داشت.
11. معافیت تحصیلی خارجی و برگ سبز
معافیت تحصیلی خارجی وزارت علوم یا بهداشت نیازی به برگ سبز ندارد؛ اگر پیش از معافیت تحصیلی خارجی برگ سبز گرفته اید، کپی آن را می توانید به نظام وظیفه و امور دانشجویان وزارت علوم و یا بخش مربوطه در وزارت بهداشت تحویل دهید. در هر صورت، با گرفتن معافیت تحصیلی، برگ سبز شما باطل خواهد شد.
تاریخ اعزام در برگ سبز، دست شماست. تاریخ اعزام می تواند آخرین تاریخ فرجه باشد (اولین روز ماه آخر فرجه) زیرا اعزامها همگی در روز اول هر ماه هستند. علاوه بر این، آنهایی که فرجه یک ساله شان در اواخر بهار یا اوایل تابستان تمام می شود، می توانند تاریخ اعزام خود را 1 شهریور نیز بزنند. زیرا فرجه ها معمولا هر سال تا 1 شهریور تمدید می شود.
مراحل دریافت مجوز خروج از کشور چیست؟
برای خروج از کشور ابتدا باید کارهای مربوطه را از طریق سازمان امور دانشجویان پیگیری کنید. لازم است وارد سامانه سجاد شوید و دو مرحله زیر را انجام دهید:
- در بخش ویرایش پروفایل، وضعیت نظام وظیفه خود را از «مشمول» به «تحصیلی» تغییر دهید (احتمالا این کار را قبلا هنگام ثبت نام در سامانه سجاد انجام دادهاید.)
- درخواست خروج از کشور را برای اداره گذرنامه از مسیر زیر ثبت کنید و مبلغ موردنظر را پرداخت نمایید.
خدمات> اداره کل بورس و اعزام دانشجویان> صدور گواهی خروج از کشور به اداره گذرنامه

پس از تکمیل این مراحل، مدارک زیر را آماده کنید:
- کپی پاسپورت
- کپی ویزا
- کپی رزرو بلیط (از سایت فلایتو رزرو بگیرید؛ نیازی به خرید بلیط نیست، فقط تا مرحله پرداخت پیش بروید و ایمیل رزرو را پرینت بگیرید.)
- کپی معافیت تحصیلی
- نامه لغو تعهد
- دانشنامه
با این مدارک به سازمان امور دانشجویان مراجعه کنید و نامهای دریافت کنید که باید به اداره گذرنامه در ستارخان تحویل دهید.
اقدامات لازم در اداره گذرنامه
برای صدور اجازه خروج، باید به اداره گذرنامه واقع در منطقه شهرآرا (ستارخان) مراجعه کنید.
ترجیحا صبح زود مراجعه کنید چون تعداد مراجعین زیاد است و شاید لازم باشد ساعتها در صف منتظر بمانید.
گوشی خود را تحویل دهید و وارد شوید.
ابتدا به دبیرخانه (انتهای حیاط سمت چپ) مراجعه کنید تا
نامه سازمان امور دانشجویان شمارهگذاری شود.
سپس به بخش صدور گذرنامه بروید.
از بخش فتوکپی ابتدای سالن اصلی، فرم خروج تهیه کنید و
حتما از نامه شمارهگذاریشده یک کپی برای خودتان بگیرید (چون اصل آن را تحویل میگیرند).
فرم خروج را پر کنید و همراه با شناسنامه، کارت ملی و نامه شمارهگذاریشده به باجه ۵ مراجعه کنید و
درخواست خود را ثبت نمایید.
پس از انجام این مراحل، رسیدی به شما داده میشود و اعلام میکنند که فردا برای تحویل پاسپورت مراجعه کنید.
حتی اگر درخواست کنید که همان روز کارتان انجام شود، معمولاً قبول نمیکنند.
روز بعد به باجه ۴ مراجعه کنید، رسید خود را تحویل دهید و پاسپورت را دریافت کنید.
به شما اعلام میشود که دو ماه فرصت دارید از کشور خارج شوید.
لازم به ذکر است که مهر خروج روی پاسپورت زده نمیشود و این فرآیند به صورت سیستمی انجام میگیرد.
نحوه لغو تعهد و آزادسازی مدرک چگونه است؟
تعهد دانشجویی به این معناست که دانشجویانی که از تحصیل رایگان در دانشگاههای دولتی (فقط روزانه) بهرهمند میشوند، متعهد هستند که به ازای مدت و رشته تحصیلی خود، برای دولت کار کنند.
این کار به شکلی است که برای آنها بیمه شغلی رد شود.
این تعهد معمولاً هنگام ثبتنام در دانشگاه و در سن ۱۸ سالگی به صورت رسمی پذیرفته میشود.
برای لغو این تعهد، چند روش وجود دارد:
روش اول این است که فرد بعد از فارغالتحصیلی، مدتی که متعهد شده است را در شغل مرتبط با رشته تحصیلی خود برای دولت کار کند.
روش دوم پرداخت هزینه است. در این حالت فرد مبلغ مشخصی را به دولت پرداخت میکند تا تعهدش لغو شود.
اگر فرد بعد از فارغالتحصیلی بیمه شغلی داشته باشد، به ازای هر ماهی که بیمه برایش رد شده است، مبلغی از این هزینه کم میشود.
روش سوم استفاده از قانون عدم کاریابی است.
این قانون در گذشته به دانشجویان امکان میداد تا
با ارائه مدارکی مبنی بر عدم توانایی پیدا کردن کار، تعهدشان را لغو کنند.
البته این قانون امروزه برای مشمولین تغییرات زیادی کرده و در حال حاضر کمتر کسی از آن استفاده میکند.
در شرایط خاصی مثل ازکارافتادگی نیز ممکن است تعهد لغو شود، اما این روش نیاز به بررسیهای ویژه دارد و کمتر رایج است.
به طور کلی، اگر شما قصد دارید هم کار کنید و هم بخشی از هزینه تعهد را بپردازید،
میتوانید از ترکیب دو روش اول و دوم استفاده کنید.
در این حالت، به ازای مدت زمانی که بعد از فارغالتحصیلی تحت پوشش بیمه بودهاید،
هزینه پرداختی برای لغو تعهد کاهش پیدا میکند.
در ادامه با کلیت روش دوم یعنی پرداخت هزینه آشنا میشویم.
شرایط لازم برای لغو تعهد خدمت
برای آزادسازی مدارک دو راه وجود دارد:
1) دریافت برگ سبز
برگ آماده به خدمت (برگ سبز) برگه ای است که آن را برای اعزام به خدمت می گیرند،
اما یکی از مهمترین کاربردهای آن گرفتن مدارک اصل از دانشگاه است.
در نتیجه، از برگ سبز نترسید؛ زیرا هیچ استرسی ندارد. برگ سبز دوست شماست.
دانشجویان دورههای روزانه، با برگ سبز و نامه لغو تعهد؛ و دانشجویان دانشگاههای شهریهپرداز تنها با برگ سبز میتوانند مدارک همه مقاطع ماقبل خود را دریافت کنند.
بر طبق بخشنامه شماره 9822806 سازمان وظیفه عمومی ناجا که خطاب به امور دانشجویان وزارت علوم در تاریخ 23 تیر 1398 ارسال شده و بر طبق ماده 10 آییننامه اجرایی قانون خدمت وظیفه عمومی، مشمولان نظام وظیفه می توانند از یکی از راههای زیر جهت دریافت همه مدارک اصل مقاطع قبلی خود استفاده کنند:
- کارت پایان خدمت هوشمند
- کارت هوشمند معافیت دائم پزشکی یا کفالت
- برگ معافیت موقت بدون غیبت در مدت اعتبار
- گواهی اشتغال به تحصیل یا دارابودن معافیت تحصیلی مقطع بالاتر
- گواهی صادره از نیروهای مسلح مبنی بر استخدام یا اشتغال به خدمت کارکنان وظیفه
- گواهی اشتغال به خدمت متعهدین خدمت
- برگ آماده به خدمت (برگ سبز) بدون غیبت در مدت اعتبار
- گواهی صادره از واحدهای وظیفه عمومی
نحوه آزادسازی مدرک در سامانه سجاد
ابتدا باید در سامانه سجاد درخواست آزادسازی مدارک تحصیلی دهید. وارد مسیر زیر شوید:
خدمت> اداره کل بورس و اعزام دانشجویان> لغو تعهد آموزش رایگان
فرم درخواست لغو تعهد، پیچیدگی خاصی ندارد.
در این فرم از شما خواسته میشود تعداد واحدهای اخذشده را وارد کنید که باید تمام واحدهایی که گذراندهاید را در آن ذکر کنید.
در قسمت واحدهای جبرانی، منظور واحدهایی است که در مقطع ارشد به عنوان پیشنیاز از مقطع کارشناسی باید میگرفتید و آنها را به دلیل نداشتن پیشنیاز در کارشناسی باید پاس میکردید.
این قسمت به هیچ عنوان به واحدهایی که به خاطر افتادن دوباره برداشتهاید مربوط نمیشود.
اگر شما دانشجوی کارشناسی هستید، این بخش را صفر وارد کنید و
اگر دانشجوی مقطع بالاتر هستید، تعداد واحدهایی که مجبور بودهاید از کارشناسی به عنوان پیشنیاز بردارید را وارد کنید.
درخواست شما پس از بررسی و تایید دانشگاه، در صورتی که مدارک اضافی نیاز باشد، به شما اطلاع داده میشود.
سپس پس از پرداخت مبلغ مربوطه، باید نامه لغو تعهد سجاد را پرینت کرده و
از طریق دانشگاه درخواست دریافت مدارک تحصیلی کنید.
مدارک لازم را به اداره امور فارغالتحصیلان تحویل دهید و در صورت پیگیری، معمولاً میتوانید تا یک هفته مدارکتان را آزاد کنید.
2) لغو تعهد با دریافت معافیت تحصیلی
در صورتی که بخواهید با معافیت تحصیلی خارجی اقدام کنید،
بعد از دریافت معافیت، باید از سازمان امور دانشجویان نامهای دریافت کنید تا
بتوانید مدارکتان را آزاد کنید (در بخش «مرحله 7: مراجعه به سازمان امور دانشجویان» در همین مقاله به آن اشاره شد).
یکی از معایب لغو تعهد با معافیت تحصیلی این است که
تنها از ۳ ماه مانده به شروع ترم دانشگاه به شما داده میشود و
به همین دلیل، بیشتر افراد برای آزادسازی مدارک تحصیلی خود از برگ سبز استفاده میکنند.
نحوه دریافت پاسپورت برای مشمولین نظام وظیفه
داشتن یکی از سه شرطِ معافیت تحصیلی، برگ سبز و فرجه یک ساله پس از فارغالتحصیلی برای درخواست پاسپورت ضروری است:
1- مراجعه به سایت epolice.ir و دریافت کد سخا برای ورود به سامانه سخا
2- مراجعه به سایت epolice و ثبت درخواست خروج از کشور در بخش وظیفه عمومی
3- انتخاب نوع درخواست زیارتی یا سیاحتی (برای کسانی که قصد خروج ندارند و صرفا به دنبال گرفتن پاسپورت هستند.)
درخواست خروج زیارتی صرفا برای گرفتن پاسپورت هیچ مشکلی ایجاد نمیکند؛
چون بر خلاف تصور برخی، هیچ مهری در پاسپورت تا زمانی که وارد خاک آن کشور نشوید در پاسپورت ثبت نمیشود و این درخواست خروج صوری فقط به هدف گرفتن پاسپورت دارید، به علت وثیقه کمتر میتوانید درخواست خروج زیارتی داشته باشید.
4- تایید دانشگاه (اگر در فرجه یک ساله باشید به صورت اتوماتیک این مرحله تایید میشود)
5- پرداخت مبلغ ودیعه پس از تایید نظام وظیفه و ثبت شماره حساب بانک سپه
پرداخت از هر کارتی میتواند انجام شود (مبلغ وثیقه سیاحتی: 60 میلیون تومان و زیارتی: 10 میلیون تومان)
6- پس از تایید نهایی درخواست خروج از کشور از طرف سازمان نظام وظیفه، بعد از دریافت پیامک نظام وظیفه به صورت حضوری به پلیس +10 جهت ثبت درخواست پاسپورت مراجعه کنید و پس از حدود یک هفته تا یک ماه پاسپورت خود را درب منزل دریافت کنید.
حداکثر دو روز کاری طول میکشد تا پیامک صدور مجوز خروج از نظام وظیفه ارسال شود.
7- خروج از کشور برای دریافت پاسپورت اهمیتی ندارد.
بعد از دریافت پاسپورت به نظام وظیفه شهرتان مراجعه کنید و همراه با پاسپورت و درخواست عودت وثیقه دهید تا
در سیستم برای شما عدم خروج ثبت کنند.
8- برای آزمون آیلتس میتوانید به جای پاسپورت اگر معافیت تحصیلی دارید با کارت ملی و نامه فراغت از تحصیل هم برای امتحان ثبت نام کنید.
روند گرفتن معافیت تحصیلی خارجی ویژه دانشآموختگان وزارت بهداشت
مرحله 1- تشکیل پرونده
وارد سامانه میخک شوید و پذیرش تحصیلی خود را در بخش «تایید مدارک موسسات عالی» بارگذاری کنید و
توضیح دهید که برای معافیت تحصیلی وزارت بهداشت این کار را انجام میدهید.
ابتدا از شما میخواهد تا تشکیل پرونده دهید.
بدین منظور اگر مدرک کافی ندارید، یک برگه سفید آپلود کنید و
تاریخها را به گونهای وارد کنید که صرفاً تشکیل پرونده انجام شود.
پس از آن، میتوانید فرآیند تایید مدارک موسسات عالی را انجام دهید.
مرحله 2: پرداخت هزینه
باید 25 یورو نقد به وزارت امور خارجه (میز خدمت) ببرید،
و بگویید که قصد دارید برای تایید مدراکتان پول واریز کنید.
به شما نامهای میدهد که با آن به بانک ملی مراجعه کنید تا پرداخت انجام شود.
مرحله 3- ایمیل کردن نامه پذیرش
از دانشگاهی که پذیرش گرفتید بخواهید که نامه پذیرش را به ایمیل سفارتخانه ایران در کشوری که پذیرش گرفتید یا دفتر حفاظت منافع ایران (آمریکا) ایمیل کند.
مرحله 4- پست کردن مدارک به سفارتخانه
رسید کد رهگیری درخواستتان در سامانه میخک را پرینت بگیرید و با یه کپی از گذرنامه داخل پاکت گذاشته و به سفارتخانه ایران، در کشوری که پذیرش گرفتید یا دفتر حفاظت منافع ایران (آمریکا) پست کنید.
مرحله 5- مراجعه به وزارت بهداشت
وقتی در سامانه میخک تایید شد یا کد رهگیری گرفتید باید با کد رهگیری، پرینت پذیرش و کارنامه زبان و مدارک هویتی به خانم امینپور در وزارت بهداشت مراجعه کنید تا وضعیت پذیرش و مدارک شما را بررسی کند.
سپس به خانم حسینی مراجعه کنید. فرمی دریافت خواهید کرد که باید توسط افراد مشخصی امضا شود.
پس از جمعآوری امضاها، مجددا به خانم حسینی مراجعه کنید.
فرمهای دیگری دریافت میکنید که باید امضا کنید و لازم است یکی از آنها محضری تعهد دهید.
مرحله 6. بارگذاری مدارک در سامانه موحد
تمامی مدارکتان را در سامانه موحد وزارت بهداشت (قسمت ارز و تسهیلات مشمولین) بارگذاری کنید و
منتظر شوید تا خانم شعبانی آنها را بررسی و تایید کند، در نهایت نامه به نظام وظیفه صادر میشود.
مرحله 7. مراجعه به نظام وظیفه
نامه صادرشده را به نظام وظیفه (میدان سپاه) ببرید و وثیقه بگذارید و نامه نظام وظیفه به وزارت بهداشت صادر را به وزارت بهداشت داده تا شماره شود و به خانم حسینی تحویل میدهید.
مرحله 8. درخواست نامه خروج از کشور
در این مرحله اگر ویزا و بلیط دارید میتوانید درخواست نامه خروج از کشور خود را در همان سامانه موحد ثبت کنید و مدارکتان را بارگذاری کنید.
سپس از خانم داوودی در امور مشمولین بخواهید تا نامه صادر کنند و
نامه را به اداره گذرنامه برده و شماره کنید.
سپس آن را به باجه 8 یا 9 تحویل دهید و 1 تا 2 روز کاری مجوز خروج از کشور شما تایید میشود.
سوالات پرتکرار
ایست خدمت برای معافیت تحصیلی خارج از کشور امکانپذیر است؟
بله، اگر سرباز غیرغایب باشد و از یکی از دانشگاههای مورد تایید وزارت علوم یا وزارت بهداشت برای مقطع تحصیلی کارشناسی ارشد یا دکتری پذیرش بگیرد و همچنین کشور مقصد ویزای تحصیلی صادر کند، میتواند با استفاده از قانون ایست خدمت و قرار دادن وثیقه تحصیلی به مدت مشخص، از معافیت تحصیلی خارج از کشور بهرهمند شود.
با دو بار انصراف از دانشگاه گرفتن معافیت تحصیلی خارجی ممکن است؟
خیر، نه تنها نمیتوان درخواست معافیت تحصیلی خارجی داد بلکه از گرفتن معافیت داخلی نیز محروم میشوید.
آیا افراد دارای معافیت تحصیلی خارجی باید عوارض خروج از کشور بپردازند؟
خیر اگر از شما وجهی عوارض خروج از کشور دریافت شود؛ غیرقانونی بوده و شما حق اعتراض خواهید داشت.
پرداخت وثیقه معافیت تحصیلی خارجی حتما باید از حساب شخصی فرد باشد؟
بله مبلغ وثیقه باید از حساب شخصی فرد یا وکیل رسمی او باید پرداخت شود.
اگر معافیت تحصیلی خارجی بگیرم و نتوانم ظرف 6 ماه آینده از کشور خارج شوم، آیا پس از آن فرجهای وجود دارد؟
بله. پس از گرفتن معافیت خارجی فقط ۶ ماه فرصت دارید ویزا را نشان دهید و
اگر ویزا نگیرید معافیت شما باطل و انصراف برایتان ثبت میشود و وارد فرجه یکساله میشوید.
ورود به فرجه یکساله بهمعنای حفظ معافیت تحصیلی نیست. اگر ویزا دریافت کنید، معافیت تحصیلی شما تنها در صورتی معتبر خواهد بود که قبلاً هیچ انصرافی ثبت نشده باشد یا فقط یک انصراف داشته باشید. در این حالت، باید مجدداً تمامی مراحل اخذ معافیت تحصیلی خارج از کشور و وثیقهگذاری را طی کنید. اما اگر دو بار انصراف ثبت کرده باشید، دیگر امکان خروج از کشور با معافیت تحصیلی وجود ندارد و تنها میتوانید برای سفر سیاحتی بدون برگشت اقدام کنید.
در صورت گرفتن معافیت تحصیلی خارجی آیا باید مدرکی را برای سفارت ترجمه کرد؟
بله مخصوصا برای سفارت آمریکا بهتر است هم برگ معافیت تحصیلی و هم رسید پرداخت وثیقه خروج از کشور ترجمه شود.
کل روال معافیت تحصیلی خارجی چقدر طول میکشد؟
این فرآیند اگر مشکلی خاصی ایجاد نشود حداکثر 7 الی 10 روز طول میکشد.
برای برخی از متقاضیان فرآیند اخذ معافیت خارج از کشور فقط ۴ روز کاری طول کشیده است.
نکته مهم در تسریع کار، مراجعه سریع به بانک مربوطه برای پرداخت وثیقه و نیز همزمان ثبت درخواستها در سامانههای سجاد و سخا است.
ترجیحا تلاش کنید مسئول امور مالی را متقاعد کنید که عجله دارید تا
شما را به بانک ملی (همان شعبه داخل نظام وظیفه) ارجاع دهد.
اگر مجبور شدید به بانک کشاورزی در سه راه طالقانی بروید حتما از قبل در این بانک حساب باز کنید و
وجه موردنظر را واریز کنید تا در زمان مراجعه به نظام وظیفه سریعتر پیش بروید.
فرآیند انصراف از مقطع کارشناسی ارشد چقدر زمان میبرد؟
فرآیند انصراف از مقطع ارشد، بسته به پیگیری شخص و همکاری دانشگاه میتواند متفاوت باشد. بر اساس تجارب افراد این فرآیند ۴ روز کاری به طول انجامید. علت تسریع آن، پیگیری مداوم حضوری و مراجعه مستقیم به تکتک مسئولین مربوطه در دانشگاه بود.
توجه داشته باشید که مشکلات فنی مانند قطعی سیستمها ممکن است روند را کند کنند. این روند در دانشگاههای آزاد ممکن است احتمالا سریعتر از دانشگاههای دولتی انجام شود.
مبلغ وثیقه (سپرده) برای معافیت تحصیلی خارجی چقدر است؟
- برای پرداخت وثیقه، بسته به نوع بانک، مبلغ کمی متفاوت است:
- بانک کشاورزی: حدود 83 میلیون تومان (برخی موارد 82 میلیون تومان)
- بانک ملی: حدود 80 میلیون و هفتصد
- سالانه حدود 500 هزار تومان کارمزد از مبلغ وثیقه کم میشود.
چه زمانی و چگونه پاسپورت تحویل داده میشود؟
پس از مراجعه به اداره گذرنامه، پاسپورت برای یک روز کاری نزد اداره نگه داشته میشود و فردای آن روز قابل دریافت است.
در سامانه سخا، چرا وضعیت «غیرمجاز» نمایش داده میشود؟ این مشکلی برای خروج ایجاد میکند؟
بله، ممکن است در سامانه سخا پس از دریافت گذرنامه، وضعیت خروج “غیرمجاز” نمایش داده شود.
با این حال، اگر تاریخ اجازه خروج در سیستم درج شده باشد، مشکلی برای خروج از کشور ایجاد نمیشود.
کاربرانی با چنین وضعیتی مواجه شده و بدون مشکل از کشور خارج شد.
آیا داشتن بلیط ترانزیت (مثلاً به استانبول) مشکلساز است؟
خیر. در صورتی که معافیت تحصیلی برای یک کشور مشخص اخذ شده و بلیط ترانزیت به کشور ثالث (مانند استانبول) دارید، مشکلی پیش نمیآید.
کاربرانی بودند که دو بلیط جداگانه (ابتدا به استانبول، سپس به کشور مقصد) ارائه کردند که توسط امور دانشجویان پذیرفته شد.
افسر سپاه مستقر در فرودگاه نیز با اطلاع از سفر به استانبول و نوع سفر (دانشجویی)، اجازه خروج را صادر کرد.
از کجا مطمئن شویم ارز مسافرتی که از طریق اپلیکیشن بله دریافت میکنیم، دلار جدید است؟
- طبق تماس تلفنی با بانک ملی، مشخص نیست دلار تحویلی جدید است یا قدیمی؛ این موضوع از طریق اپلیکیشن قابل تشخیص نیست.
- اگر قصد اطمینان از دریافت دلار جدید دارید:
- میتوانید به بانک ملت مراجعه کرده و در صورت نداشتن حساب، حساب جدید باز کنید. گزارش شده که این بانک بهصورت قطعی دلار جدید میدهد.
- یا به بانک سامان مراجعه کنید که ارز یورو ارائه میدهد.
محل دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه امام خمینی کجاست؟
در حال حاضر، دستگاه خودپرداز مربوط به ارز مسافرتی پیش از سالن نهایی گیتها و بازرسی بدنی نهایی قرار دارد.
برای رسیدن به آن، پس از عبور از بازرسی اولیه، چند پله پایین میروید تا به محل دستگاه برسید.
در هنگام دریافت ارز از خودپرداز، خطایی با عنوان «وضعیت خروج از کشور شما مشخص نیست» دریافت کردم. راه حل چیست؟
در هنگام دریافت ارز، خودپرداز از شما نوع سفر را (زیارتی یا سیاحتی) میپرسد.
در تجربه کاربران، با انتخاب گزینه «سیاحتی»، پیام خطا نمایش داده شد. پس از مراجعه به باجه سپاه، توصیه شد که گزینه «زیارتی» انتخاب شود.
در نهایت، با انتخاب گزینه «زیارتی»، فرایند دریافت ارز بدون مشکل انجام شد. در صورت بروز مجدد خطا، چند دقیقه صبر کرده و مجدد گزینه مناسب را انتخاب کنید.
آیا دانشجویی که برای اعزام به خدمت سربازی موعد مشخصی دارد، میتواند قبل از تاریخ اعزام به صورت سیاحتی از کشور خارج شود؟ آیا احتمال دارد هنگام خروج در فرودگاه به دلیل داشتن ویزای تحصیلی یا هدف سفر، اجازه خروج داده نشود؟
خیر، پلیس مرزی تنها اعتبار مجوز خروج صادر شده توسط سازمان وظیفه عمومی (سامانه سخا) و صحت مدارک و اعتبار پاسپورت را بررسی میکند و مانعی برای خروج به دلیل داشتن ویزای تحصیلی وجود ندارد. تنها شرط این است که نوع وثیقه برای سفر به کشور سیاحتی، زیارتی نباشد.
در سامانه سخا، آیا باید مقصد نهایی سفر ثبت شود یا مکانهای توقف نیز باید ذکر شوند؟
ثبت مقصد نهایی سفر کافی است و نیازی به ثبت تمام توقفهای میانی مانند کشورهایی که در مسیر قرار دارند، نیست.
آیا در صورتی که ویزای دانشجو در پاسپورت وجود داشته باشد، برای خروج به صورت سیاحتی نیاز به تهیه بلیت برگشت هست؟
خیر، برای دارندگان ویزای تحصیلی تهیه بلیت برگشت الزامی نیست و این مورد معمولاً توسط ایرلاینها بررسی میشود. بلیت برگشت معمولاً فقط برای افرادی که ویزای توریستی دارند مورد نیاز است.
اگر بازه زمانی خروج به صورت سیاحتی تعیین شده باشد، آیا لازم است تاریخ بلیت رفت دقیقاً مطابق با شروع بازه باشد؟
خیر، مهم این است که زمان خروج و بازگشت در بازه زمانی تعیین شده قرار گیرد و تاریخ دقیق بلیت رفت لزوماً باید با شروع بازه یکسان نباشد.

مشاوره فوری تو خونه!
با سه کلیک، کارشناس بالنج بهت زنگ میزنه.
40 پاسخ
سلام وقت بخیر.
برای درخواست معافیت تحصیلی در سامانه سخا، نیاز هست حتما نامه CAS(نامه پذیرش) داشته باشیم یا با offer letter هم ممکن است؟
سلام و وقت بخیر
با در دست داشتن برگه اعزام به خدمت فقط یکبار میشه به صورت سیاحتی مجوز خروج از کشور گرفت و خارج شد، درسته؟
اگر تمدید اعزام به خدمت بزنیم، آیا همچنان این موضوع برقرار است؟
در ارتباط با خروج زیارتی چطور؟ یعنی در بازه ای که منتظریم برای اعزام و یکبار از کشور خارج شدیم به صورت سیاحتی، آیا میشه یکبار دیگه به صورت زیارتی خارج شد؟
سلام وقت بخیر
بر خلاف تصور رایج، محدودیتی برای تعداد دفعات وثیقهگذاری تا ۱۵ روز قبل از اعزام وجود ندارد و میتوانید هر تعداد بار که مایل باشید وثیقه ارائه داده و برای سفرهای سیاحتی از کشور خارج شوید. نکته مهم این است که زمانهای خروج و بازگشت شما باید در بازه زمانی مورد نظر باشد و الزامی نیست که دقیقاً در تاریخی که اعلام کردهاید انجام شود.
من دفترچه خدمتم رو ارسال کردم و برگه سبز رو دریافت کردم و نامه پذیرش دکتری هم دارم.
میخواستم بدونم برای سایت سجاد، توی مرحله تکمیلی، وضعیت نظام وظیفه رو چی بزنم؟ و چه مدرکی آپلود کنم؟
سلام. مشمول
اگر رشتمون دامپزشکی باشه باید وزارت بهداشت درخواست بدیم یا وزارت علوم؟
سلام
تجربه یک کاربر واقعی:
منم یه مساله ای رو بگم شاید روزی به درد کسی بخوره، کمتر از من استرس بکشه
من درخواست معافیت تحصیلی ثبت کردم تو سامانه سجاد. جواب نوشتن رشته شما به وزارت بهداشت ربط داره.
اینجا رشتم دامپزشکی بود، رشته ای که پذیرش گرفتم علوم اعصابه. الان به واسطه صد جور زبون ریختن، بعد از ۵ روز دوندگی و ارائه انواع سند مدرک و ارجاع نامم به ۶،۷ نفر، تازه دارم به جایی میرسم که شاید فردا برسم صبح برم نظام وظیفه.
حل شدنیه ولی اگه از شهر دیگه ای بیاین واقعا سخته
سلام
وزارت علوم.
منم دامپزشکم و پروسمون از وزازت علوم شرو میشه (و اینکه خانم تلفنچی وزارت علوم به اشتباه فکر میکنه دامپزشکی مال وزارت بهداشته زیاد جدیش نگیر) و امروز من معافیتمو گرفتم٬ ولی فکر کنم اگه رشته های مربوط به پزشکی قبول شی ارجاع میدن به بهداشت. اولش درخواست منم رد شد و به منم گفتن که وزارت بهداشت باید برم به خاطر رشته ای که قبول شدم Cellular Medicine ولی اسم رشته رو شبیه یکی از رشته های وزارت علوم نوشتمو (علوم سلولی مولکولی) در مقطعش علوم پایه رو انتخاب کردم دوباره درخواست مجدد فرستاده شد و قبول کردن. تنها گیر کار ممکنه همین قسمت رشته باشه که اونم فکر کنم قابل حله بقیش به همین ترتیبی که سایت گفته حل میشه و کار خاصی نداره
با سلام، من برای معافیت تحصیلی دانشگاه مورد تایید وزارت علوم در خارج از کشور در مقطع کارشناسی ارشد اقدام کردم. در سامانه سخا درخواست من تایید نهایی وزارت علوم هم گرفت ولی در سامانه سجاد یک روز پس از ثبت درخواست، از نامه ی پذیرش دانشگاه ایراد گرفتند و من از دانشگاه نامه ی دیگری گرفتم و دوباره بعد آب چند روز داخل سامانه سجاد آپلود کردم. الان بعد از گذشت یک هفته همچنان درخواست من در این سامانه به حالت”درخواست شما به اداره کارشناسی ارسال شد” قرار گرفته است.آیا باید منتظر بمانم تا درخواست تایید بشود و بعد حضوری به سازمان امور دانشجویان مراجعه کنم؟لازم به ذکر است که هنوز به نظام وظیفه میدان سپاه نیز مراجعه نکردم
sghl. اختلاف وضعیت بین «سجاد» و «سخا» طبیعیه و ملاک اقدام، سخاست. اگر توی سخا براتون خورده «تأیید نهایی وزارت علوم» دیگه منتظر آپدیت سجاد نمونید؛ مراجعه کنید به نظام وظیفه (پلیس+۱۰/میدان سپاه) برای تشکیل پرونده، پرداخت وثیقه و ادامه مراحل صدور معافیت تحصیلی.
سجاد خیلی وقتها روی «در حال بررسی / ارسال به اداره کارشناسی» میمونه و حتی بعد از تأیید هم بهروز نمیشه؛ این به معنی مشکل در مدارک نیست.
اگر هنوز در سخا درخواست ندادید، حتماً اونجا هم ثبت کنید و مدارک لازم رو به صورت PDF بارگذاری کنید (کارت ملی، شناسنامه، نامه پذیرش).
جمعبندی مسیر:
ثبت در سجاد (در حال بررسی بودن طبیعیه).
ثبت و پیگیری در سخا تا رسیدن به «تأیید نهایی وزارت علوم».
با پرینت/کد رهگیری سخا، حضوری نظام وظیفه برای وثیقه و صدور معافیت.
موفق باشید.
گفتید که برای کسایی که معافیت تحصیلی رو برای کانادا میگیرن امکان یه بار خروج سیاحتی وجود داره. آیا برای اون خروج هم باید وثیقه جدا گذاشت؟
سلام. بله
سلام من معافیت تحصیلی دانشجویی خارج از کشور برای ایتالیا گرفتم، داخل نامه معافیت نوشته شروع تحصیل از یک مهر هست ولی زمان درخواست رو زده 30 تیر ماه هست
مجوز خروج از کشور هم از اداره گذرنامه گرفتم، می خواستم بدونم الان هر زمانی که من بخوام میتونم از کشور خارج بشم ؟ و می تونم مثلا چند روز برم دبی یا استانبول بعد از اونجا برم ایتالیا ؟
سلام. معمولا ۲ ماهه اجازه خروج میدن تا ۳۰ شهریور میتونین خارج بشید
سلام و خسته نباشید،
ببخشید کارت ملی من تاریخ اعتبارش تموم شده، به نظرتون تمدید کنم و بعد اقدام کنم برای معافیت؟ بعید میدونم کارت جدید بدن و باید کاغذی که روش کد رهگیری کارت ملی روش نوشته شده آپلود کنم.
همچنین برای آپلود شناسنامه توی سایت سخا و سجاد آیا صفحه اول فقط لازمه؟ یا همه صفحات؟
ممنون از شما
سلام و وقت بخیر. کارتهای ملی علی رغم تاریخ روش تا 1405 اعتبار دارن. شکلی نیست.
برای سخا و سجاد صفحه اول شناسنامه کافیه.
ولی در بانک کشاورزی برای افتتاح حساب و وثیقه، کپی همهی صفحات شناسنامه رو میخاد.
سلام و احترام
پذیرش دانشگاه فرانسه گرفتم
دیروز درسامانه سجاد که ثبت مدارک انجام دادم بهم گیره داده نامه پذیرش چرا زمان دو سال را ننوشته و الان موندم چکار کنم چون دانشگاه برای ارشد فقط نامه میده و سال را مشخص نکرده که دو سال یا یک سال یا ….
راهکاری دارین؟
سلام و وقت بخیر. یه اسکرین شات از سایت دانشگاه بذار که توش گفته باشه این رشته 2 ساله س.
سلام وقت بخیر
برای گرفتن معافیت باید ویزا داشت یا بدون ویزا هم میشه؟(برای امریکا)
سلام وقت بخیر. معافیت ارتباطی به ویزا نداره، خروج از کشور ویزا میخواد
باسلام. اگر یکبار انصراف از تحصیل بدهیم. و بار دوم هم ویزا صادر نشود و معافیت خارجی از بین برود و مجبور به سربازی رفتن شویم. آیا امکان زدن ایست خدمت برای گرفتن معافیت خارجی سوم وجود دارد؟
اگر آره، پس از چه مدتی میشود ایست خدمت زد تا معافیت رو دریافت کنم؟
سلام نه نمیشه ایست زد.
سلام وقت بخیر
من دامپزشکی خوندم و شهریور سال قبل دفاعمو کردم و الان برای مقطع phd در دانشگاه دامپزشکی وین استاد اونجا بهم ادمیشن داده
تایم نامه ادمیشن برای دسامر امسال هست ولی ممکنه من یه چند ماه بعد از دسامر منتظر فاند حقوقم بمونم تا اوکی شه بعد برم
دقیق کی باید برای معافیت تحصیلی اقدام بکنم که از اونورم یکم تایم داشته باشم؟ پروسه این معافیت تخصیلی چقدر طول میکشه؟
میترسم یکسالم بگذره و غیبت اینا بخوره و تو دردسر بیوفتم
شرایط عادی باشه کمتر از یک هفته از درخواست دادن تا وثیقه گذاشتن و معافیت صادر شدن.
خیلی ممنون
تو نامه زده زمان شروع احتمالا دسامر خواهد بود ایا دقیقا همون دسامر باید از مملکت خارج شم ؟
اینکه توی سایت وزارت علوم این دانشکاهو دقیقا تا دسامر ۲۰۲۵ در رده ج دسته بندی کرده و از ماه بعدش که مال ۲۰۲۶ هست کلی دانشگاه به هم اه اینجا حذف کرده از لیستش و کلا چهار تا دانشگاه از هر رده گذاشته
برا من که مشکل ساز نمیشه این؟
از ۳ ماه مونده به شروع ترمت میتونی درخواست معافیت بدی.
۶ ماه هم مهلت نشون دادن ویزا داری از زمان تایید درخواستت. خودت حساب کن کی بری دنبالش که به مشکل نخوری.
و این که رده ج باشه دانشگاهت معافیت نمیدن بهت برای دکترا.
سلام وقت بخیر
بعد گرفتن معافیت تحصیلی خارجی آیا برای خروج از کشور (سیاحتی) قبل شروع ترم محدودیتی وجود داره؟
مثلا من شروع ترمم اگه ۱ مهر باشه و توی تیر معافیت تحصیلی خارجی گرفته باشم و بخوام مرداد از کشور خارج شم (سیاحتی) مشکلی داره؟
اگه مشکلی داره، تنها راه حلش اینه که بعد سفر سیاحتی اقدام به گرفتن معافیت تحصیلی خارجی کنم؟ راه حل دیگهای نداره؟
سلام و وقت بخیر. اصلا اجازه سفر سیاحتی نداری شما وقتی معافیت خارجی داری. فقط پذیرشت کانادا و امریکا باشه میزارن اونم فقط ۱ بار.
سلام آیا بدون داشتن مدرک زبان هم میتوان معافیت تحصیلی خارج از کشور گرفت؟ فرضا از دانشگاه مقصد علاوه بر نامه پذیرش مجوز زبان گرفته باشیم یا اینکه دانشگاه مدرک زبانی از ما نخواسته باشد…
بله الزامیه
سلام ممنونم بابت توضیحات عالی وبسایتتون. فقط یک سوال داشتم اونم اینکه به من خود نظام وظیفه شهرمون گفت که این اقدام سه ماه قبل دیگه تو سیستم جدید نیست ولی باید اول ویزا بشی تا بتونی این مراحلو انجام بدی و به من گفت خود دانشگاه باید باهات همکاری کنه و بهت مدارکتو بده! بعد دانشگاه هم میگه تا نامه نیاری بهت نمیدیم، بعد غیر از این مسئول فارغ التحصیلی دانشگاهمون هم بهم گفت که چون دانشگاه پیامنور هست مدرکت هم یک سال طول میکشه تا صادر بشه! منم الان واقعا نمیدونم چیکار کنم، حرفشون درسته؟ راه و نظری دارید؟ ممنون میشم راهنماییم کنید، مخصوصا در این مورد که اون نامه ازاد سازی مدرک که امور دانشجویان میده میشه سریع مدرکو باهاش گرفت یا واقعا داخل پیامنور طول میکشه؟!
سلام و وقت بخیر
سپاس دوست عزیز
متاسفانه متوجه سوالتون نمیشم. ممکنه کمی دقیقتر بفرمایید.
با سلام، در صورت درخواست خروج از کشور سفر زیارتی، ایا پاسپورتی که بهمون میدن پاسپورت زیارتی نیست؟ چون پاسپورت زیارتی و سیاحتی با هم تفاوت دارند حتی از نظر رنگ و تعداد صفحات. و در نتیجه با وثیقهی کمتر پاسپورت سیاحتی نمیتونیم بگیریم. این رو امکانش هست راهنمایی بفرمایید؟
برای دریافت گذرنامه بدون نیاز به خروج واقعی از کشور، دو روش قانونی وجود دارد که مشمولان میتوانند از آن استفاده کنند:
1. ثبت درخواست خروج از کشور با هدف سفر زیارتی:
در این روش، متقاضی میتواند با ثبت سفر زیارتی (مانند سفر به عتبات عالیات)، فرآیند دریافت گذرنامه را آغاز کند. مبلغ وثیقه در این نوع سفر معمولاً کمتر از سایر انواع سفرها است. لازم به ذکر است که گذرنامه صادرشده برای سفر زیارتی از نظر اعتبار و کارکرد، هیچ تفاوتی با گذرنامههای معمولی ندارد.
2. ثبت درخواست خروج با هدف سیاحت از طریق سامانه سخا:
در این روش، متقاضی میتواند از طریق سامانه «سخا» درخواست خروج از کشور را با عنوان سفر سیاحتی (بهعنوان نمونه به مقصد ترکیه) ثبت کند. پس از تعیین تاریخ رفت و برگشت و پرداخت وثیقه، گذرنامه صادر میشود. در صورتی که متقاضی از کشور خارج نشود، میتواند پس از تاریخ بازگشت تعیینشده به سازمان نظام وظیفه مراجعه کرده و با ارائه گذرنامه، اعلام کند که خروجی صورت نگرفته است. پس از بررسی و تأیید موضوع، وثیقه به حساب متقاضی بازگردانده خواهد شد و گذرنامه نیز در اختیار او باقی میماند.
پس از دریافت کارت پایان خدمت برای اطمینان از عدم ممنوعالخروج بودن و انجام سفر خارجی چه اقداماتی باید انجام دهم؟
پس از دریافت کارت پایان خدمت، برای اطمینان از اینکه ممنوعالخروج نیستید و میتوانید سفر خارجی داشته باشید، توصیه میشود به اداره گذرنامه مراجعه کنید و وضعیت پاسپورت خود را بررسی نمایید. این کار به شما کمک میکند تا از بروز هرگونه مشکل احتمالی در فرودگاه جلوگیری کنید. در اداره گذرنامه، میتوانند وضعیت ممنوعالخروجی شما را در سیستم بررسی و در صورت لزوم آن را بهروزرسانی کنند. این اقدام از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا گاهی اوقات ممکن است وضعیت ممنوعالخروجی در سیستم بهطور خودکار پس از اتمام خدمت نظام وظیفه بهروزرسانی نشود و موجب ایجاد مشکل در زمان خروج از کشور شود.
اگر هنوز ارشد داریم میخونیم و معافیت داخلی داریم میتونیم برای گرفتن معافیت تحصیلی خارجی تا مرحله ای که تایید نهایی وزارت علوم هستش که بعدش باید بریم نظام وظیفه بریم بعد انصراف بدیم از دانشگاه؟
خیر امکان گرفتن دو معافیت تحصیلی هم زمان وجود ندارد. شما یا باید انصراف دهید و لغو معافیت شوید یا
فارغالتحصیل که در هر دو مورد باید وضعیتتان در سامانه سخا از معافیت به مشمول تغییر کرده باشد.
دانشجو ارشد علوم تحقیقات هستم و پذیرش دارم، برگه معافیت تحصیلی هم دارم. میشه برای تمدید پاسپورت راهنمایی کنین؟
باید درخواست سفر سیاحتی با بازه حداکثر ۳۰روزه در سامانه سخا ثبت کنید.
ابتدا درخواست به دانشگاه ارسال میشود و دانشگاه تایید میکند. سپس نظام وظیفه مجوز خروج را صادر میکند.
بعد از آن باید به پلیس ۱۰+ مراجعه کنید و درخواست تمدید پاسپورت بدهید.