فرایند ایست خدمت چگونه است؟ (قوانین 1404)

سپری کردن دوران سربازی در ایران یکی از دغدغه‌های مهم افراد است.
علاوه بر انواع معافیت‌ها، ایست خدمت یکی از روش‌هایی است که می‌توان با آن دوره سربازی را به تعویق انداخت یا
به طور دائم از رفتن به سربازی معاف شد.

در واقع اگر در حین سربازی دلایل قانونی جدیدی برای معافیت موقت یا دائم خود پیدا کردید می‌توانید از امکان توقف سربازی استفاده کنید.

در این مقاله به انواع ایست خدمت سربازی، نحوه دریافت آن و مراحلش خواهیم پرداخت.

انواع معافیت سربازی کدامند؟ (بررسی 11 نوع معافیت موقت و دائم)

ایست خدمت چیست؟

ایست خدمتی به حالتی گفته می‌شود که کسی در میانه سربازی از طریق روش‌های قانونی از سربازی خارج شود.
این کار باید با تایید یگان خدمتی یا نظام وظیفه انجام شود.
ایست خدمت انواع مختلفی دارد:

ایست خدمت تحصیلی

در این حالت سرباز برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر (کارشناسی پیوسته و بالاتر) توقف خدمت می‌زند.
این افراد بعد از اتمام تحصیلات دوباره باید روند ارسال دفترچه برای خدمت را انجام دهند.
این افراد اگر پذیرش یا امریه نگیرند معمولا دوباره در یگان قبلی مشغول به خدمت خواهند شد.

شرایط و قوانین ایست خدمت تحصیلی کدامند؟

عدم داشتن غیبت

شرط لازم برای چنین درخواستی این است که نباید غیبت سربازی داشته باشید.

اگر نمی‌دانید در غیبت سربازی به سر می‌برید یا خیر؟ حتما این مقاله را بخوانید.

برای عدم غیبت حداکثر باید یک سال از تمامی مقاطع تحصیلی گذشته باشد، به جز
فارغ‌التحصیلان دیپلم در خرداد ماه که تا مهر سال بعد از دریافت مدرک برای ارسال دفترچه فرصت دارند.

با اتمام این یک سال حتی اگر دفترچه را ارسال کنید، باز هم مشمول غایب هستید، مگر اینکه دلیل موجه داشته باشید؛
بنابراین اگر فرصت یک‌ساله شما رو به اتمام بود و
هنوز وارد دانشگاه نشدید برای غیبت نخوردن دفترچه خدمت را ارسال کنید و
با شروع ترم می‌توانید به راحتی توقف خدمت بزنید و وارد دانشگاه شوید.

برای مثال: کسی با شرایط زیر را در نظر بگیرید.

• قصد ورود به دانشگاه: بهمن ماه 1404 (نمیسال دوم)
• تاریخ اتمام فرجه یک ساله: خرداد ماه 1404

حتما باید تا قبل از خرداد ماه (حدود 8 ماه قبل از شروع دانشگاه) دفترچه خدمت ارسال شود.
در این صورت تاریخ اعزام شما ………. خواهد بود، مجبورید به سربازی بروید و
پس از حدود چند ماه ایست خدمتی بزنید و به دانشگاه بروید.
با این کار دیگر غیبت نخواهید خورد و مدت سربازی شما هم ذخیره می‌شود.

توجه داشته باشید قانون جدید عفو رهبری و بخشش غیبت سربازی فقط مربوط به اضافه خدمت سربازان است و
 همچنان شرط عدم غیبت برای توقف خدمت تحصیلی باقی خواهد بود.

نوع مدرک تحصیلی

ایست خدمت سربازی برای مقطع کاردانی ممکن نیست.
شخصی با مدرک تحصیلی دیپلم  در صورتی می‌تواند از ایست خدمت استفاده کند که
در مقطع کارشناسی پیوسته تحصیل کرده باشد. (افرادی با مدرک تحصیلی دیپلم فنی‌و‌حرفه‌ای و کار و دانش نگران نباشند، زیرا در نظام آموزشی جدید الزام ادامه تحصیل در مقطع کاردانی برداشته شده است و
می‌توانند در مقطع کارشناسی ادامه تحصیل دهند.)
فقط مدرک قبولی قطعی دانشگاه ملاک است و قبولی با کنکور یا بدون کنکور یا نوع دانشگاه (سراسری، آزاد یا پیام نور و …) تاثیری در روند توقف خدمت ندارد.

ضرورت تحصیل در مقطع غیرتکراری

امکان ایست خدمت برای تحصیل در مقطع تکراری وجود ندارد،
یعنی سرباز نمی‌تواند با مقطع لیسانس بار دیگر برای گرفتن لیسانس دوم ایست خدمت بزند.

برای ثبت ایست خدمت تحصیلی حتما تاییدیه قبولی دانشگاه در ورودی مهر یا بهمن لازم است و
در هیچ مقطع زمانی دیگر زدن ایست خدمت سربازی شدنی نیست.
نتایج اولیه کنکور یا داشتن برگه انتخاب رشته یا حتی داشتن مدارک دعوت به مصاحبه بعد از قبولی اولیه پذیرفته نیست و حتما تاییدیه قطعی قبولی در دانشگاه مدنظر است.

شرایط ایست خدمت برای دانشجویان انصرافی چیست؟

ایست خدمت سربازی برای دانشجویان انصرافی تنها وقتی ممکن است که
فرصت یک ساله پس از انصراف هنوز به پایان نرسیده باشد یعنی فرد وارد دوره غیبت نشده باشد و
فرد در سنوات مجاز تحصیلی انصراف داده باشد و اولین انصراف آن باشد.
فقط در این صورت است که یک سرباز می‌تواند ایست خدمت بزند و دوباره به تحصیل در مقطع انصرافی ادامه دهد.

ایست خدمت برای تحصیل در خارج از کشور ممکن است؟

برای تمامی مقاطع تحصیلی در صورت تحقق شرایط اعلام شده می‌توان
از سوی وزارت علوم یا بهداشت ایست خدمت تحصیلی خارج از کشور زد.

همان قوانین ایست خدمت برای ادامه تحصیل در ایران به قوت خود وجود دارد و هیچ تفاوتی نیست.
یعنی باید در دوران غیبت به سر نبرید و حتما ورودی ماه‌های مهر و بهمن در دانشگاه باشید.
افزون بر دو شرط فوق، لازم است ویزای تحصیلی از سوی کشور مقصد حتما صادر شده باشد تا
پذیرش شما قطعی محسوب شود.
رشته و دانشگاه پذیرش شده باید توسط وزارت علوم یا وزارت بهداشت تایید شود.

سازمان نظام وظیفه عمومی با دقت فراوان تمامی مدارک و شرایط مشمول را بررسی می‌کند.
بعد از تایید تمامی مدارک مشمول می‌تواند توقف سربازی بزند و
از یگان خدمتی تسویه کند و با وثیقه‌های لازم از کشور به مدت معلوم خارج شود.

ایست خدمت پزشکی

اگر سربازی در حین خدمت دچار بیماری یا مشکلاتی شود که ادامه خدمت را برای او دشوار کند،
در این صورت به کمیسیون‌های پزشکی می‌رود و
پس از استراحت پزشکی و استعلاجی اگر مشمول همچنان قادر به ادامه خدمت نبود و یا نیاز به عمل جراحی داشت،
می‌تواند برای 6 ماه توقف خدمت پزشکی یا درمانی بزند و با سرباز در این مدت تسویه حساب کامل انجام می‌شود.
این مدت مرخصی جزو خدمت سربازی به حساب نمی آید و بعد از درمان باید ادامه خدمت گذرانده شود.
بعد از گذشت این مدت معافیت موقت مجدد کمیسیون پزشکی تشکیل و رای نهایی (معافیت دائم یا ادامه خدمت) صادر شود.

بیماری‌هایی زیر مشمول توقف سربازی ۶ ماهه هستند:

• بیماری‌های اعصاب و روان ( بیشترین تقاضا)
• بیماری‌های مربوط به گوارش و جراحی عمومی مانند واریکوسل، هیدروسل، فتق
• بیماری‌های مربوط به مغز و اعصاب مانند صرع و تشنج
• بیماری‌های مربوط به اسکلت و استخوان مانند انواع شکستگی ها
• بیماری‌های مربوط به دیسک کمر که نیاز به عمل جراحی دارد.

توجه

عدم غیبت شرط اصلی ایست خدمت پزشکی نیست و تنها شورای پزشکی یگان خدمتی در مورد این مسئله تصمیم‌گیری خواهد کرد.
با اتمام مدت توقف خدمت با استفاده از معافیت موقت پزشکی حتما خود را به محل خدمتی پیشین معرفی کنید،
زیرا در غیر این صورت سرباز فراری محسوب می‌شود.

ایست خدمت به معافیت کفالت

اگر پدر و مادر سربازی در حین سربازی طلاق بگیرند یا پدرش فوت کند و
غیبت سربازی نداشته باشد اگر شرایط معافیت کفالت باشد می‌تواند از ایست خدمتی استفاده کند و
موقتا از سربازی معاف شود.

اگر مایلید با شرایط انواع معافیت کفالت آشنا شوید حتما این مقاله را بخوانید.

در این شرایط پس از تسویه کامل از یگان خدمتی برای سرباز معافیت موقت صادر می‌شود.
وقتی دوره معافیت موقت به پایان رسید، کمیسیون کفالت در سازمان وظیفه عمومی درباره معافیت دائم مشمول یا برگشتن به خدمت سربازی تصمیم‌گیری می‌کند.

مراحل و مدارک ایست خدمت سربازی کدامند؟

آماده کردن مدارک لازم بسته به نوع ایست خدمت تحصیلی، پزشکی یا کفالت متفاوت است.

مدارک موردنیاز ایست خدمت شامل:

• مدرک قبولی قطعی از دانشگاه به یگان خدمتی
• گرفتن مدرکی مبنی بر پذیرش تحصیلی خارج از کشور به یگان خدمتی (مخصوص دانشجویان خارج از کشور)
• ارائه تاییدیه سازمان نظام وظیفه به یگان خدمتی
• ارائه نظر شورای پزشکی به یگان خدمتی (مخصوص ایست خدمت با استفاده از بیماری)
• تسویه حساب کامل با یگان و ارائه نامه رهایی به سازمان نظام وظیفه

مراحل کلی کار شامل موارد زیر است:

• مراجعه به سازمان نظام وظیفه عمومی شهر محل سربازی با در دست داشتن گواهی اشتغال به خدمت برای گرفتن تاییدیه اولیه از نظام وظیفه
  
• مراجعه به یگان و انجام مراحل تسویه حساب به طور کامل و ترخیص از پادگان
  
• ارسال اطلاعات آخرین وضعیت مشمول توسط یگان خدمتی به سازمان نظام وظیفه
  
• مشاهده وضعیت ثبت شده در سامانه از طریق سامانه پلیس بعد از یک هفته

وضعیت ایست خدمتی در دوران امریه چگونه است؟

هنگامی که فردی تصمیم به دریافت امریه می‌گیرد، حضور در مصاحبه امریه ضروری است.
در بسیاری از موارد، از مشمولین تعهدی اخذ می‌شود که
به موجب آن در طول مدت خدمت امریه از استفاده از تسهیلاتی چون کسری خدمت، انتقالی و حتی ایست خدمت سربازی محروم خواهند بود.

در این فرآیند، اداره ذی‌ربط تمامی اختیارات را در دست دارد و
طبق قوانین موجود، با توجه به کمبود نیرو و عدم تأیید نهادهای مسئول، امکان توقف سربازی در دوران امریه وجود ندارد.
البته برخی نهادهای دولتی و نظامی ممکن است در این خصوص رویکرد متفاوتی داشته باشند،
اما بهتر است همواره احتمال رد شدن این درخواست را در نظر داشته باشید.

نکته قابل توجه این است که شرایط ایست خدمت در دوران امریه برای شرکت‌های دانش‌بنیان معمولاً انعطاف‌پذیرتر و ساده‌تر است.

شرایط بازگشت سربازان ایست خدمتی به سربازی چگونه است؟

سربازانی که از هر روشی برای توقف خدمت استفاده کنند،
مدت زمانی که تا آن لحظه خدمت کرده‌اند برایشان ذخیره می‌شود و
پس از پایان توقف خدمت، آن‌ها از همان زمان باقی‌مانده از خدمت سربازی خود ادامه می‌دهند.
برای کسانی که در دوره آموزشی از امکان توقف سربازی استفاده کرده‌اند،
حتی اگر فقط چند روز خدمت کرده باشند، آن مدت برایشان ذخیره می‌شود.
با این حال، پس از توقف خدمت، این افراد باید دوره آموزشی را از ابتدا شروع کنند.

اگر شما به دلیل تحصیل ایست خدمت گرفته و حالا با مدرک تحصیلی بالاتر قصد ورود مجدد به سربازی را دارید،
اما نمی‌خواهید در یگان قبلی تقسیم شوید، باید بدانید که طبق کد خدمتی قبلی، دوباره در همان یگان تقسیم خواهید شد.

برای مثال:

سربازان ارتش دوباره در ارتش، سربازان سپاه دوباره در سپاه و همین‌طور سایر یگان‌ها هم وضعیت مشابه دارند.

برای تغییر یگان خدمتی شاید بتوانید از معرف معتبر بهره ببرید یا با رزومه و توانایی‌های خود به یگان جدید مراجعه کنید و درخواست تقسیم به آن یگان را بدهید.
اگر از این دو روش استفاده نکنید، به طور رندوم در یگان قبلی تقسیم خواهید شد.
سازمان وظیفه عمومی بر اساس شرایط جدید شما (مانند مدرک تحصیلی، تاهل و دیگر موارد) تقسیم را انجام می‌دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با تیم بالنج در تماس باشید.