خدمت سربازی و چگونگی گذراندن آن برای افرادی با مدرک تحصیلی دکتری یک دغدغه بزرگ محسوب میشود؛ زیرا
این افراد به دلیل تجربه و تخصص علمی خود، سالها در فضای آکادمیک بودهاند و
حضور در پادگانهای نظامی چندان خوشایند آنها نیست.
البته گزینههایی برای سربازی با مدرک دکتری وجود دارد که
افراد میتوانند دوره سربازی را در محیطهای کاری و اداری مرتبط با رشته تحصیلیشان سپری کنند و
از این فرصت برای حفظ ارتباط با فضای آکادمیک بهرهمند شوند.
در این مقاله به چهار گزینه مختلف برای گذراندن دوره سربازی با مدرک دکتری میپردازیم که بسته به شرایط خود میتوانید یکی از آنها را انتخاب کنید.
روش اول- دریافت پروژه جایگزین خدمت سربازی
در این حالت شما میتوانید به جای گذراندن سربازی به روش معمول، اگر فارغالتحصیل دوره دکتری هستید و
مدرک دکتری دارید به جای خدمت سربازی روی یک پروژه علمی و تحقیقاتی کار کنید.
این تسهیلات به دو بخش پروژه جایگزین خدمت برای سازمانهای کشوری و لشکری (دانشگاهی) و پروژه جایگزین خدمت شرکتها دانشبنیان (فناور) تقسیم میشود که هر یک شرایط مختص به خود را دارند.
برای آشنایی با شرایط کامل این دو نوع پروژه جایگزین خدمت حتما دو مقاله زیر را مطالعه کنید:
چگونه پروژه جایگزین خدمت سربازی بگیریم؟ (15 گام موثر)
چگونه پروژه جایگزین خدمت دانش بنیان بگیریم؟ (11 مرحله طلایی)
یکی از محدودیتهای این روش از سربازی با مدرک دکتری، نخبه بودن یا احراز نخبگی شماست،
یعنی ابتدا باید در سامانه سینا ثبتنام کنید، مشخصات فردی، دستاوردهای آموزشی و پژوهشی خود را بارگذاری کنید و
پس از ارزیابی کارگروه تخصصی اگر امتیاز لازم را کسب نمودید میتوانید برای گرفتن پروژه جایگزین خدمت درخواست دهید.
توجه: برای استفاده از چنین تسهیلاتی نباید غیبت داشته باشید.
برای آگاهی از نحوه امتیازبندی و محاسبه امتیاز حتما این مقاله را مطالعه کنید.

روش دوم- دریافت امریه دانشبنیان
در این حالت از سربازی با مدرک دکتری، شما میتوانید در یک شرکت دانشبنیان به مدت دو سال امریه بگیرید و
در این مدت مانند کارمند آن شرکت هستید و ساعت کاری مشخصی دارید.
برای استفاده از این تسهیلات نیز علاوه بر عدم غیبت شما باید امتیاز لازم را کسب کنید اما
نحوه محاسبه امتیاز آن و سامانه ثبت درخواست آن متفاوت است.
سامانه PRS یک سیستم یکپارچه برای ثبت درخواست و ارسال مدارک است اما
اگر شرکت شما مجوز «سمتا» داشته باشد، باید درخواست امریه را از طریق سامانه CRM انجام دهید.
دلیل این تفاوت، مسائل امنیتی است؛ چون این شرکتها نمیتوانند دادههای محرمانه خود را در سامانههای عمومی بارگذاری کنند و باید از طریق CRM با کارشناسان معاونت در ارتباط باشند.
برای آگاهی از فرآیند کامل امریه دانشبنیان حتما این مقاله را مطالعه کنید.
روش سوم- دریافت کسری خدمت
یکی دیگر از راههای سربازی با مدرک دکتری گرفتن کسری خدمت است.
دانشآموختگان دکتری میتوانند بخشی از مدت سربازی خود را از سازمانهای مختلف پروژه کسری خدمت بگیرند.
این روش نیاز به احراز نخبگی و محاسبه امتیاز ندارد.
بسته به نوع پروژه، این کسری میتواند بین ۳ تا ۱9 ماه متغیر باشد.
برای دریافت کسری خدمت سربازی با مدرک دکترا، شرایط خاصی وجود دارد که مهمترین آنها به شرح زیر است:
- افرادی که مدرک دکترا دارند، میتوانند از مزایای کسری خدمت بهرهمند شوند.
- این مزیت فقط برای افرادی است که غیبت نداشته باشند؛ افرادی که غیبت دارند نمیتوانند از این شرایط استفاده کنند.
- اگر فرد پس از اعزام به خدمت بخواهد کسری خدمت بگیرد، باید حداقل یک سال از مدت زمان خدمتش باقیمانده باشد.
- افراد نمیتوانند به طور همزمان از دو طرح مختلف کسری خدمت استفاده کنند.
- سربازانی که قصد دریافت کسری خدمت دارند، باید موافقت یگانی که در آن خدمت میکنند را داشته باشند؛
در غیر این صورت، نمیتوانند از این مزیت استفاده کنند.
برای آگاهی از فرآیند کامل کسری خدمت حتما این مقاله را مطالعه کنید.
روش چهارم- دریافت امریه پسادکتری
روش دیگر سربازی با مدرک دکتری امریه پسادکتری است.
سربازانی که مدرک دکتری دارند، میتوانند از طرح امریه پسادکتری بهرهمند شوند.
دوره پسادکتری چیست؟
دوره پسادکتری یک دوره موقت و با زمان معین برای دانشآموختگان دکتری است و
به منظور انجام پروژههای تحقیقاتی، فناوری، صنعتی و کاربردی و همچنین ارتقای مهارتهای تخصصی برگزار میشود.
در این دوره، هیچ مدرک تحصیلی به فرد اعطا نمیشود. مدت زمان استاندارد دوره پسادکتری یک سال است،
اما با تایید کارگروه میتوان آن را تا سه سال تمدید کرد.
دوره پسادکتری در تحقیقات بنیادی
آییننامه جذب و بهکارگیری محققان پسادکتری امریه پسادکتری به عنوان روشی نسبتا جدید برای سربازی با مدرک دکتری محسوب میشود.
طبق آییننامه «جذب و بهکارگیری محققان پسادکتری» در تاریخ ۱۰ اسفندماه 1401 توسط دبیرخانه شورای عالی عتف ابلاغ شد.
آییننامه جدید جذب پژوهشگران پسادکتری، چهار نوع دوره را بر اساس زمینههای تحقیقاتی مختلف معرفی کرده است:
در این دوره، محقق پسادکتری به عنوان همکار در پروژه تحقیقاتی فرد میزبان در سطح استاد یا دانشیار فعالیت میکند.
این پروژهها باید در مرز دانش و مطابق اولویتهای شورای عالی عتف طراحی شوند.
دستاوردهای اصلی این دوره میتواند شامل انتشار مقالات علمی، تالیف کتاب، ثبت اختراعات یا خلق آثار هنری باشد.
دوره پسادکتری در تحقیقات کاربردی
در این دوره، پژوهشگر در یک پروژه کاربردی و نوآورانه که با همکاری صنعت و جامعه انجام میشود، مشارکت میکند.
هدف از این دوره حل مسائل واقعی صنعت و جامعه است و دستاوردهای آن میتواند شامل محصول جدید، ثبت اختراعات یا ایجاد شرکتهای نوپا باشد.
دوره پسادکتری فناوری
این دوره در شرکتهای دانشبنیان برگزار میشود و محقق در پروژههای فناورانه و نوآورانه شرکت میکند.
دستاوردهای این دوره شامل حل مشکلات شرکت، ثبت اختراعات یا توسعه محصولات جدید است.
دوره پسادکتری صنعتی
دوره پسادکتری صنعتی بهطور خاص برای حل مشکلات صنعت طراحی شده است.
محقق در این دوره در پروژههایی برای رفع نیازهای صنعتی تحت نظارت فرد میزبان در واحدهای صنعتی فعالیت میکند.
دستاوردهای این دوره ممکن است شامل بهبود فرآیندهای تولید، افزایش بهرهوری یا ایجاد اختراعات جدید باشد.
نحوه ثبتنام امریه پسادکتری
ثبتنام متقاضیان پسادکتری و درخواست موسسات از اول اردیبهشت 1402 از طریق سامانه ساتع آغاز شده است.
قبل از ثبتنام، ضروری است که تمامی مراحل مربوط به انتخاب استاد میزبان و تدوین و تایید طرح در موسسه به پایان رسیده باشد.
لازم به ذکر است که تقاضاهای ناقص قابلبررسی نخواهند بود، بنابراین متقاضیان باید از کامل بودن مدارک و مراحل اطمینان حاصل کنند.
به همین منظور متقاضیان امریه پسادکتری میتوانند در سامانه جذب و به کارگیری محققان پسادکتری ثبتنام کنند.
نحوه ثبتنام در سامانه ساتع
سامانه ساتع یک بستر ارتباطی میان دولت، دانشگاه و صنعت است که
از طریق آن میتوان به اشتغالزایی و ارائه پروپوزال برای تقاضاهای مختلف موجود در این سایت پرداخت.
برای ورود به سامانه ساتع، میتوانید از طریق آدرس sate.atf.gov.ir اقدام کنید.
جهت مشاهده تقاضاهای پژوهشی، ابتدا باید ثبتنام در سایت ساتع به درستی انجام شود.
سه گروه مختلف میتوانند در سامانه ساتع ثبتنام کنند:
– نمایندگان شرکتها، بانکها و موسسات مشمول
– نمایندگان مراکز و دانشگاهها
– اعضای هیئت علمی و پژوهشگران
مشمولین در دسته سوم قرار دارند که لازم است مشابه زیر عمل کنند:
1. مراجعه به وبسایت سامانه ساتع به آدرس sate.atf.gov.ir و از منوی بالا گزینه ثبتنام را انتخاب کنید.

2. انتخاب گزینه «اشخاص حقیقی» در بخش تعیین اشخاص حقوقی و حقیقی

3. انتخاب گزینه مربوط به نوع کاربری (عضو هیئت علمی دانشگاه یا فعال در مراکز دانشبنیان)

4. وارد کردن اطلاعات شخصی و تایید آن

پس از تایید میتوانید با انتخاب گزینه «ورود» به پورتال شخصی خود وارد شوید.
حقوق پژوهشگر پسادکتری چقدر است؟
بر اساس این آییننامه، حقوق و مزایای ماهانه محقق پسادکتری معادل ۸۰ درصد حقوق و مزایای ماهانه استادیار پایه یک وزارت علوم است. حداکثر سهم صندوق عتف برای انواع پسادکتری توسط کارگروه مربوطه تعیین میشود.
مابهالتفاوت حقوق و مزایای ماهانه نیز باید توسط مؤسسه، مرکز فناوری یا واحد صنعتی مربوطه در ابتدای هر سه ماه به محقق پرداخت گردد.

روش پنجم- سربازی عادی
مشمولانی که مدرک تحصیلی دکتری دارند اما هیچگونه امتیاز نخبگانی ندارند، باید به سربازی عادی بروند.
اگرچه به دلیل داشتن مدرک تحصیلی بالاتر محل خدمت آنها در جای مناسبتری است،
دوره آموزشی کمدردسرتری خواهند داشت و غالبا به کارهای اداری مشغول میشوند اما
به طور کلی مدت سربازی، دوره آموزشی آن و شرایط و مراحلش با سربازی معمولی تفاوتی ندارد.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با تیم بالنج در تماس باشید.
