شرایط انواع معافیت کفالت سربازی چگونه است؟ (بررسی 6 نوع معافیت کفالت)

معافیت کفالت یکی دیگر از قوانین معافیت سربازی است که انواع مختلفی دارد.
این قانون به افرادی که مسئولیت سرپرستی و نگه‌داری از بستگان خود را بر عهده دارند، این امکان را می‌دهد که
از انجام خدمت سربازی معاف شوند.
این معافیت در شرایط خاصی مانند بیماری شدید یا از دست دادن سرپرست خانواده، معلولیت و مواردی از این دست به افراد تعلق می‌گیرد.
در این مقاله، قصد داریم شرایط و جزئیات معافیت کفالت را بررسی کنیم و به شما کمک کنیم تا
با آگاهی کامل از این قانون، بهترین تصمیم را در خصوص وضعیت خود بگیرید.

شرایط عمومی معافیت کفالت سربازی چیست؟

برای دریافت تمامی انواع معافیت کفالت، فرد باید شرایط عمومی خاصی را داشته باشد که به شرح زیر است:

1. سن مشمولیت: فرد باید در سن مشمولیت سربازی قرار داشته باشد (حداقل ۱۸ سال).
2. عدم غیبت غیرموجه: فرد مشمول نباید غایب باشد.
3. تنها فرزند ذکور: فرد باید تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال باشد.
4. هم‌خانه بودن: فرد مشمول و شخصی که نیاز به کفالت دارد باید با هم زندگی کنند.

نکات مهم:

• دریافت معافیت کفالت در حین تحصیل یا خدمت سربازی مشکلی ایجاد نمی‌کند.
  فقط افرادی که در حین خدمت به دنبال معافیت کفالت هستند،
  باید توجه داشته باشند که در مدت زمان بررسی که معمولاً حدود سه ماه طول می‌کشد،
  همچنان باید به خدمت خود ادامه دهند و نمی‌توانند خدمت را متوقف کنند تا کمیسیون نهایی تصمیم بگیرد.
  در صورت ترک خدمت در این مدت، فرد به عنوان سرباز فراری شناخته خواهد شد و
   پرونده‌اش رسیدگی نخواهد شد.
• اگر فرد مشمول غیبت داشته باشد، امکان توجیه غیبت برای او وجود دارد.
• مشمولانی که تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال نیستند، می‌توانند از کفالت مددجویان بهزیستی و کمیته امداد طبق ماده ۶ استفاده کنند.

برای آشنایی با انواع غیبت سربازی و توجیه آن حتما این مقاله را ببینید.

انواع معافیت کفالت کدامند؟

معافیت کفالت انواع مختلفی دارد:

• کفالت مادر
• کفالت پدر
• کفالت خواهر
• کفالت برادر
• کفالت مادربزرگ یا پدربزرگ
• کفالت مددجویان
  

کفالت مادر

برای تشکیل پرونده به منظور معافیت از طریق کفالتِ مادر لازم است حتما شرایط زیر برقرار باشد:

1. مادر باید فاقد همسر باشد (فوت همسر یا طلاق).

2. مشمول باید تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال باشد و از مادر فاقد همسر مراقبت کند.

3. مادر باید دارای اجاره‌نامه یا سند ملکی به نام خود باشد.

4. مشمول باید توانایی کفالت و سرپرستی مادر را داشته باشد (بیکار نباشد.)

انواع معافیت کفالت مادر

بنا به وضعیت مادر شرایط کفالت مادر متفاوت می‌شود:

مادر مطلقه

– حداقل ۳۰ ماه از تاریخ طلاق گذشته باشد تا مشمول معاف دائم شود.
– مادر فاقد همسر رسمی باشد.

کفالت مادر در صورت فوت پدر

– حداقل ۳۰ ماه از تاریخ فوت پدر گذشته باشد تا مشمول معاف دائم شود.
– مادر فاقد همسر رسمی باشد.

کفالت مادر در صورت زندانی بودن پدر

– اگر پدر زندانی باشد و مشمول تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال باشد، در صورتی که حکم زندان قطعی و بیش از ۱۰ سال یا حکم اعدام یا مرتبط با جرایم سنگین باشد، مشمول می‌تواند با ارائه حکم زندان به کمیسیون نظام وظیفه معافیت بگیرد.  

– اگر پدر زندانی باشد و مشمول تنها فرزند پسر بالای ۱۸ سال باشد، باید مادر با گرفتن طلاق غیابی از پدر، به عنوان مادر فاقد همسر شناخته شود. در این صورت، مشمول می‌تواند از معافیت کفالت بهره‌مند شود.

–  اگر پدر زندانی باشد و مادر طلاق غیابی بگیرد، مشمول می‌تواند علاوه بر کفالت مادر فاقد همسر، از کفالت خواهر یا برادر صغیر خود هم استفاده کند. در این حالت، حکم زندان باید مشابه حالت اول باشد.

–  اگر مشمول پدر زندانی داشته باشد و برادر هم داشته باشد، مادر باید طلاق غیابی بگیرد و مشمول فقط می‌تواند از معافیت کفالت ماده ۶ (کفالت مددجویان) برای معافیت از سربازی استفاده کند.

کفالت مادر با وجود داشتن برادر

– اگر مادر فاقد همسر باشد و مشمول برادر بالای ۱۸ سال داشته باشد، در شرایط خاص می‌تواند از معافیت کفالت استفاده کند. این شرایط شامل موارد زیر است:

1. پوشش کمیته امداد: اگر مادر تحت پوشش کمیته امداد با حداقل ۶ ماه سابقه باشد، مشمول می‌تواند به عنوان نگهدارنده مادر معاف شود.

2. بیماری شدید: اگر مادر به دلیل بیماری‌های شدید تحت پوشش سازمان بهزیستی باشد،
یکی از فرزندان به انتخاب مادر از معافیت کفالت بهره‌مند می‌شود.
این معافیت تحت عنوان «کفالت ماده ۶» شناخته می‌شود.

کفالت مادر با بیماری خاص

مشمولانی که مادرشان دارای بیماری‌های خاص است،
می‌توانند از معافیت کفالت استفاده کنند.
در این حالت، مادر باید فاقد همسر باشد و مشمول به عنوان نگهدارنده مادر شناخته شود.
 تفاوت این قانون با دیگر انواع معافیت کفالت مادر این است که بازه ۳۰ ماهه پس از فوت یا طلاق نیازی به رعایت ندارد.

در صورتی که مادر تحت پوشش سازمان بهزیستی در وضعیت شدید بیماری باشد تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال حتی با وجود اینکه پدر در قید حیات باشد می‌تواند از خدمت سربازی معاف شود.

تشکیل کمیسیون برای کفالت مادر

پس از تشکیل پرونده از طریق پلیس+۱۰ و تأیید شرایط عمومی، حداقل در دو مرحله کمیسیون برگزار می‌شود.
 جلسه اول تنها با حضور مادر برگزار می‌شود و در جلسات بعدی حضور مشمول ضروری است.
در جلسات کمیسیون، سوالات خاصی به‌منظور ارزیابی صحت ادعای مادر و مشمول پرسیده می‌شود.
این سوالات به‌طور کلی درباره نوع طلاق (توافقی یا غیابی)، دلیل طلاق، وضعیت مالی و معیشتی مادر، وضعیت تحصیلی و شغلی مشمول، دلایل خروج مشمول از کشور و مواردی مشابه هستند.

هدف از برگزاری جلسات کمیسیون، ارزیابی صحت ادعای مشمول مبنی بر کفالت است.
 اگر شرایط ذکرشده تایید شود و جواب‌ها متناقض نباشد، رای کمیسیون به معافیت دائم خواهد بود.

برای اثبات هر ادعای مطرح‌شده توسط مشمول و مادر، تحقیقات میدانی و محلی توسط نیروی انتظامی انجام می‌شود.
در صورتی که شرایط مصوب معافیت کفالت مادر رعایت نشده باشد، درخواست معافیت رد خواهد شد.

توجه:
کسانی که در دوره زمانی کمتر از ۳۰ ماه هستند و معافیت موقت دریافت کرده‌اند،
 پس از گذشت ۳۰ ماه و تبدیل وضعیت به معافیت دائم، باید دوباره در جلسات کمیسیون شرکت کنند.
 در صورتی که شرایط لازم رعایت نشود، حتی معافیت موقت ممکن است لغو و مشمول به خدمت سربازی اعزام شود.

انتقال کفالت مادر به سایر پسران

در بسیاری از خانواده‌ها، یکی از فرزندان از طریق معافیت کفالت از خدمت سربازی معاف می‌شود.
ممکن است در ادامه، این فرد به دلایلی چون ازدواج، مهاجرت یا هر علت دیگری در کنار خانواده نباشد.
احتمالا در چنین شرایطی فرزند دیگری که تنها پسر باقی‌مانده در کنار مادر است، ممکن است گمان کند که
می‌تواند جایگزین برادر خود شود و از خدمت سربازی معاف شود.
به همین دلیل، ممکن است به سازمان نظام وظیفه مراجعه کند تا معافیت بگیرد اما
در صورتی که برادر اول همچنان سالم و در قید حیات باشد، معافیت به هیچ عنوان به فرزند دیگر منتقل نخواهد شد.
در این میان، اگر شرایط برای استفاده از انواع دیگر معافیت کفالت وجود داشته باشد،
مشمول می‌تواند از آن طریق از خدمت سربازی معاف شود.

تکمیل و ارائه تمامی این مدارک برای ورود به کمیسیون معافیت کفالت مادر ضروری است.
در صورتی که مدارک ناقص باشند، پرونده شما برگشت می‌خورد.
اگر تمام مدارک به‌درستی ارائه شوند، روند کمیسیون ممکن است بین ۲ تا ۴ ماه طول بکشد.

مدارک لازم برای کفالت مادر

• کپی تمام صفحات شناسنامه مشمول، برادر و خواهر تنی و ناتنی
• کپی کارت ملی مشمول، خواهر و برادر
• عکس 4*3 مشمول تمام رخ 2 قطعه
• گواهی آخرین مدرک تحصیلی یا اشتغال به تحصیل (مشمول می بایست این گواهی را در دفترخانه اسناد رسمی برابر اصل کند.)
• تکمیل برگ اطلاعات فردی (برگ شماره 1 دفترچه خدمت سربازی)
• تکمیل برگ درخواست معافیت (برگ شماره 2)
• تکمیل برگ معاینه واکسیناسیون مشمولین
• تکمیل برگ استشهاد تایید وضعیت مشمول (برگ شماره 3)
• استشهاد محضری امضاء شده توسط سه نفر از بستگان سببی یا نسبی مشمول و در صورت عدم دسترسی به بستگان سه نفر از معتمدین محل که به تایید کلانتری محل رسیده باشند.
• پاسخ استعلام ثبت احوال محل صدور شناسنامه پدر و مادر مبنی بر تحولات سند سجلی آنان به منظور مشخص شدن تعداد فرزندان، تعداد ازدواج و طلاق، احراز ثبت و تغییرات سنی. این موارد را نظام وظیفه پیگیری می کند. پاسخ استعلام ثبت احوال یکی از مواردی هست که اگر نباشد، کمیسیون کفالت مادر تشکیل نمی شود.
• افتتاح حساب عابر بانک سپه به نام مشمول
• برگ معاینه پزشکی برادر یا برادران بیمار بالای 18 سال مشمول توسط شورای پزشکی وظیفه عمومی مبنی بر این که به علت بیماری یا نقص عضو قادر به نگهداری از مادر نباشد.

کفالت پدر

مشمولانی که پدرشان به دلیل کهولت سن، بیماری‌های صعب‌العلاج یا ناتوانی‌های جسمی از کار افتاده باشد و
قادر به تأمین نیازهای خانواده نباشد، می‌توانند از این طریق از خدمت سربازی معاف شوند.
در این شرایط، پسران آن‌ها که وظیفه نگه‌داری و مراقبت از پدر را دارند، می‌توانند از معافیت کفالت استفاده کنند.

برای تشکیل پرونده به منظور معافیت از طریق کفالتِ پدر لازم است حتما شرایط زیر برقرار باشد:

1. عدم غیبت غیرموجه

2.  تک پسر سالم بالای ۱۸ سال

3. سن پدر بالای ۷۵ سال

4.  عضویت در سازمان بهزیستی (در صورت داشتن برادر)

5.  اثبات بیماری‌های صعب‌العلاج یا لاعلاج در پدر

6.  اثبات بیماری‌های ناتوان‌کننده در پدر

7. اثبات از کار افتادگی پدر

8.  زندگی مشترک با پدر

9.  توانایی اثبات کفالت و نگهداری از پدر توسط مشمول

10. اشتغال به کار مشمول

توجه
برخلاف معافیت کفالت مادر که در آن می‌توان با تحت پوشش کمیته امداد بودن و حتی داشتن برادر از خدمت سربازی معاف شد، این شرایط برای پدر وجود ندارد. به عبارت دیگر، مشمولان حتی اگر تک پسر باشند یا برادر داشته باشند،
نمی‌توانند از معافیت کفالت پدر استفاده کنند.

انواع معافیت کفالت پدر

با توجه به وضعیت پدر کفالت انواع مختلفی خواهد داشت:

پدر بالای ۷۵ سال

وقتی تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال یا تنها فرزند ذکور سالم بالای ۱۸ سال خانواده باشید و
پدر شما ۷۵ سال یا بیشتر سن داشته باشد.
در این صورت، شما قطعاً واجد شرایط معافیت خواهید بود و
از خدمت سربازی معاف خواهید شد. (سریع‌ترین و کم‌هزینه‌ترین روش کفالت پدر)

پدر بازنشسته

برای استفاده از معافیت کفالت پدر، بازنشستگی یا عدم توانایی پدر در کار کردن یکی از شروط اصلی است اما
تنها بازنشسته بودن پدر کافی نیست.
برای دریافت معافیت، باید اثبات شود که پدر دچار بیماری است که باعث ناتوانی یا ایجاد عوارض مزمن شده است،
یا اینکه مشمول تنها فرزند ذکور بالای ۱۸ سال خانواده است و
پدر حداقل ۷۵ سال سن دارد (مانند حالت اول).

پدر تحت پوشش بهزیستی

مشمولانی که پدر آن‌ها به دلیل معلولیت جسمی، ذهنی یا روحی روانی در درجه شدید تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارد، می‌توانند از خدمت سربازی معاف شوند.
برای دریافت این معافیت، کافی است گواهی عضویت پدر از سوی سازمان بهزیستی به وظیفه عمومی ارسال شود.
این معافیت تنها برای تک پسر بالای ۱۸ سال خانواده قابل اعمال است.
قبل از سال 1400، معافیت کفالت بهزیستی برای خانواده‌های چند پسری نیز امکان‌پذیر بود، اما
اکنون این قانون برای پدر حذف شده است.
در صورت داشتن برادر، باید حداقل دو نفر از اعضای خانواده تحت پوشش بهزیستی قرار داشته باشند تا
مشمول بتواند از معافیت استفاده کند.

کفالت پدر با وجود داشتن برادر

دریافت معافیت کفالت پدر در صورتی که مشمول برادر بزرگتری داشته باشد، دشوارتر است.
اگر برادر بزرگتر قبلاً معافیت گرفته باشد، مشمول نمی‌تواند معاف شود،
حتی اگر برادر در خارج از کشور یا زندان باشد.
با این حال، اگر برادر معاف شده دچار بیماری شدیدی شود و قادر به سرپرستی خانواده نباشد،
مشمول می‌تواند جایگزین او شده و معافیت کفالت را دریافت کند.
همچنین، اگر دو نفر از اعضای خانواده در سازمان بهزیستی عضو باشند و
پدر دچار بیماری شدید باشد، معافیت کفالت قابل‌دریافت است.

پدر بیمار یا از کار افتاده

معافیت کفالت پدر بیمار یا از کار افتاده به این معناست که
اگر پدر مشمول به دلیل آسیب‌دیدگی یا بیماری به حدی از کار افتاده باشد که قادر به انجام وظایف خود نباشد،
مشمول می‌تواند از معافیت سربازی استفاده کند.
این حالت شامل افرادی می‌شود که بر اثر سانحه یا بیماری دچار آسیب جدی شده و میزان از کار افتادگی آن‌ها توسط پزشکی قانونی یا بیمه تأیید شود.
حتی اگر سن پدر کمتر از ۷۵ سال باشد، مشمول می‌تواند معافیت دریافت کند،
مشروط بر اینکه توانایی سرپرستی و کفالت خانواده را داشته باشد و بتواند جایگزین پدر شود.

در این حالت سن پدر مهم نیست و فقط بیماری‌های او مورد بررسی قرار می‌گیرد،
حتی اگر پدر مشمول تنها ۴۵ سال سن داشته باشد! فقط بیماری‌های پدر باید به حدی باشد که
مواردی مانند عدم توانایی انجام کارهای شخصی مانند حمام رفتن، دستشویی رفتن یا لباس پوشیدن، ناتوانی در تصمیم‌گیری صحیح، مشکلات حرکتی مشهود، ناتوانی در تکلم، دیدن یا شنیدن و ابتلا به بیماری‌های لاعلاج و صعب‌العلاج در آن مشهود باشد.
اگر با وجود بیماری قادر به کار کردن باشد، معافیت صادر نمی‌شود.
فقط ارائه مدارک پزشکی برای معافیت کفالت کافی نیست و
لازم است که شورای پزشکی برای بررسی بیشتر و تطبیق با آیین‌نامه تشکیل شود.

پدر تحت پوشش کمیته امداد

معافیت کفالت پدر تحت پوشش کمیته امداد به مشکلات مالی یا شرایط سخت زندگی ربطی ندارد.
تنها بر اساس بیماری و از کار افتادگی پدر تصمیم‌گیری می‌شود.
اگر پدر مشکل شدید مالی داشته باشد، حتی اگر تحت پوشش کمیته امداد هم باشد به آن معافیت تعلق نمی‌گیرد.

هزینه‌های معافیت کفالت پدر

برای دریافت معافیت کفالت پدر، هزینه‌ها بستگی به نوع درخواست دارد.
در صورتی که برای پدر بالای ۷۵ سال درخواست بدهید،
هزینه‌ها عمدتاً به امور اداری و صدور کارت معافیت محدود است و حدود ۳۰۰ هزار تومان خواهد بود،
 اما اگر درخواست معافیت به دلیل بیماری پدر باشد،
هزینه‌های اضافی شامل هزینه شورای پزشکی، آزمایشات پزشکی، عکسبرداری‌ها و ویزیت پزشک به عهده شما خواهد بود.
این هزینه‌ها می‌تواند از ۵۰۰ هزار تومان تا ۱۰ میلیون تومان یا بیشتر بسته به نوع بیماری و آزمایشات مورد نیاز متغیر باشد.
برای کاهش هزینه‌ها می‌توانید از دفترچه‌های بیمه درمانی مراکز نیروهای مسلح استفاده کنید.

برای آشنایی کامل با معافیت پزشکی حتما این مقاله را مطالعه کنید.

کفالت خواهر

برای معافیت کفالت خواهر، شرایط خاصی وجود دارد که باید رعایت شود.
اولین و مهم‌ترین شرط این است که خواهر باید فاقد همسر، پدر و یا فرزند پسر بالای ۱۸ سال باشد.
 همچنین، مشمول باید تنها برادر بالای ۱۸ سال خواهر باشد و خواهر و برادر باید تنی باشند.

از دیگر شرایط این است که پدر خواهر حتما باید فوت شده باشد اما اگر مادر هنوز زنده باشد،
این موضوع مانع از دریافت معافیت نمی‌شود.
در صورتی که خواهر عضو سازمان‌های حمایتی مانند کمیته امداد باشد،
مشکلی برای درخواست معافیت کفالت نخواهد بود.

اگر برادر معاف شده از خدمت سربازی در شرایطی باشد که قادر به مراقبت از خواهر خود نباشد مثلا ابتلا بیماری شدید، برادر دیگر می‌تواند از معافیت کفالت استفاده کند.
همچنین اگر خواهر پس از معافیت ازدواج کند یا فوت کند، معافیت برادر همچنان معتبر باقی می‌ماند.

معافیت کفالت سه خواهری

این نوع معافیت فقط مختص افراد تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد است:

– فوت پدر یا عدم صلاحیت بودن پدر برای سرپرستی بر اساس تشخیص شورای پزشکی به دلایلی مانند معلولیت و غیره

– داشتن رابطه تنی برادر با خواهران

– در قید حیات بودن خواهران

– سن بالای 18 سال

– تحت پوشش بودن خانواده توسط کمیته امداد و بهزیستی

– عدم غیبت سربازی

– تک پسر بودن و نداشتن برادر دیگر

نکته:

ازدواج یا طلاق خواهران مانع معافیت مشمول نیست.

وجود برادر در حبس یا مفقودالاثر مانع معافیت سه خواهری نمی‌شود.

انواع کفالت خواهر

با توجه به وضعیت خواهر ممکن است شرایط زیر ایجاد شود:

خواهر مجرد

اگر پدر خانواده فوت کرده باشد و خواهر زیر ۱۸ سال باشد،
تنها پسر بالای ۱۸ سال و سالم که فاقد غیبت سربازی باشد می‌تواند از طریق معافیت کفالت به دلیل سرپرستی خواهر از خدمت سربازی معاف شود.

خواهر طلاق‌گرفته

اگر پدر فوت کرده باشد و خواهر یا خواهرانی بالای ۱۸ سال و بیشتر در خانواده وجود داشته باشند که
طلاق گرفته‌اند یا همسر آن‌ها فوت کرده است،
مشمول می‌تواند از معافیت کفالت استفاده کند،
به شرطی که تنها پسر بالای ۱۸ سال و سالم خانواده باشد و فاقد غیبت غیرموجه باشد.
همچنین، خواهر نباید فرزند پسر بالای ۱۸ سال داشته باشد یا در صورتی که دارد، فرزند او باید محجور باشد تا
برادر بتواند کفالت را بر عهده بگیرد.

خواهر معلول

مشمولانی که خواهر معلول جسمی، ذهنی یا اعصاب و روان دارند می‌توانند از معافیت کفالت خواهر استفاده کنند،
به شرطی که تنها پسر سالم بالای ۱۸ سال خانواده باشند.
در این حالت، نیازی به فوت پدر نیست، اما مشمول باید عضو سازمان بهزیستی در درجه شدید باشد تا
گواهی کفالت از سوی بهزیستی صادر شود.
اگر مشمول دارای برادران بالای ۱۸ سال باشد،
او هم می‌تواند از معافیت کفالت خواهر بهره‌برداری کند،
به شرطی که به جز خواهر حداقل یک نفر دیگر هم عضو بهزیستی و در درجه تقسیم‌بندی شدید باشد.

کفالت برادر

تحت شرایط زیر مشمول می‌تواند کفالت برادر خود را بر عهده داشته باشد:

1. برادر باید فاقد پدر و همچنین فرزند پسر بالای ۱۸ سال باشد.

2. برادر مشمول باید کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد.

3. در صورتی که مشمول تنها برادر سالم خانواده باشد، می‌تواند برای دریافت معافیت اقدام کند.

4. مشمول و برادر باید تنی باشند.

5. اگر پس از دریافت معافیت، برادر فوت یا ازدواج کند، معافیت ابطال نخواهد شد.

6. در صورتی که برادر عضو سازمان بهزیستی باشد و مشمول نیز تک پسر بالای ۱۸ سال باشد، حتی با وجود پدر، می‌توان از معافیت استفاده کرد.

این شرایط به مشمول اجازه می‌دهد در صورت رعایت این موارد، برای دریافت معافیت کفالت برادر اقدام کند.

انواع کفالت برادر

با توجه به وضعیت برادر شرایط زیر ایجاد می‌شود:

کفالت برادر معلول (ذهنی و جسمی)

مشمولانی که فاقد غیبت سربازی هستند و تنها پسر سالم بالای ۱۸ سال خانواده می‌باشند،
در صورتی که برادر معلول عضو بهزیستی در درجه شدید بیماری داشته باشند و
این موضوع توسط سازمان بهزیستی تایید شود، می‌توانند از معافیت کفالت برادر معلول استفاده کنند.

اگر مشمول برادران بالای ۱۸ سال دیگری داشته باشد و
علاوه بر برادر معلول، یکی دیگر از اعضای خانواده نیز عضو بهزیستی باشد،
حتی با وجود سایر برادران، مشروط به نداشتن غیبت سربازی، می‌تواند از معافیت سربازی بهره‌برداری کند.
این تغییرات طبق قوانین جدید در سال ۱۴۰۲ تصویب شده و در صورتی که پدر در قید حیات باشد،
همچنان امکان استفاده از معافیت کفالت برادر وجود دارد.

کفالت برادر معتاد

اگر مشمول تنها پسر سالم خانواده باشد و برادرش معتاد باشد،
نمی‌تواند از معافیت کفالت استفاده کند، مگر اینکه اعتیاد باعث ایجاد مشکلات شدید جسمی یا روانی در برادر شود.

کفالت برادر صغیر

کفالت برادر صغیر به شرایطی اطلاق می‌شود که برادر مشمول کمتر از ۱۸ سال سن داشته باشد و تنها سرپرست بالای ۱۸ سال سالم در خانواده وجود داشته باشد که غیبت غیر موجه نداشته باشد. در این حالت، مشمول می‌تواند کفالت برادر صغیر را بر عهده بگیرد و از خدمت سربازی معاف شود. اگر برادر یا برادرانی بالای ۱۸ سال داشته باشد، تنها در صورت تایید شورای پزشکی می‌تواند کفالت را دریافت کند.

نکات

• وضعیت مادر مشمول در معافیت کفالت برادر تاثیری ندارد.
• تنها با تایید بیماری برادر بالای ۱۸ سال می‌توان معافیت گرفت.
• مفقودالاثری پدر یا زندانی بودن او می‌تواند براساس شرایط و تایید دادگاه بررسی شود.
• اگر پدر در قید حیات باشد و بیش از ۲ نفر از اعضای خانواده عضو بهزیستی باشند، امکان معافیت وجود دارد.

کفالت مادر بزرگ

1. مادربزرگ باید فاقد همسر باشد و شخص مشمول باید تنها نوه پسر بالای ۱۸ سال مادربزرگ باشد.

2. در صورتی که مادربزرگ از طرف مادر باشد، باید مشمول فاقد دایی، خاله و مادر خود باشد.

3. در صورتی که مادربزرگ از طرف پدر باشد، مشمول باید فاقد پدر، عمو و عمه باشد.

^* اگر نوه‌ای که از مادربزرگ مراقبت می‌کرد به دلیل بیماری یا فوت نتواند به مراقبت ادامه دهد، برادر بالای ۱۸ سال نوه می‌تواند درخواست معافیت کفالت کند.

کفالت پدر بزرگ

1. پدربزرگ باید فاقد فرزند باشد و حداقل ۷۵ سال سن داشته باشد و نیازمند مراقبت باشد.

2. شخص باید تنها نوه پسر بالای ۱۸ سال پدربزرگ خود باشد.

3. مشمول باید فاقد پدر، عمه و عمو باشد.

4.  مشمول باید فاقد مادر، دایی و خاله باشد.

5. اگر پدربزرگ مشمول دارای سن کمتر از ۷۵ سال باشد ولی بیماری او توسط شورای پزشکی تایید شود، معافیت کفالت صادر می‌شود.

6.  اگر نوه‌ای که از پدربزرگ مراقبت می‌کرد به دلیل بیماری یا فوت نتواند به مراقبت ادامه دهد، برادر بالای ۱۸ سال نوه می‌تواند درخواست معافیت کفالت کند.

برای آشنایی با معافیت تحصیلی حتما این مقاله را ببینید.

مراحل دریافت معافیت کفالت

طبیعتا مراحل دریافت معافیت کفالت بر اساس نوع آن متفاوت خواهد بود اما به طور کلی این مراحل شامل:

برای حضور در پلیس +10 بسته به نوع کفالت درخواستی لازم است مدارکی را به همراه داشته باشید:

در مراحل کمیسیون، ممکن است بسته به شرایط مشمول و فردی که برای کفالت او درخواست داده شده،
مدارکی مانند گواهی شغلی مشمول نیز درخواست شود.
علاوه بر این، در تمامی درخواست‌های کفالت، تحقیقات محلی از سوی پلیس فراجا انجام خواهد شد.

تحقیقات میدانی و محلی برای معافیت کفالت

تحقیقات محلی در روند درخواست معافیت کفالت به این صورت انجام می‌شود که
 افسران مربوطه بررسی‌های دقیقی را در محل زندگی مشمول و شخصی که قرار است کفالتش گرفته شود، انجام می‌دهند.
 این تحقیقات معمولاً شامل موارد زیر خواهد بود:

1. زندگی مشمول با شخص موردنظر برای کفالت: بررسی می‌شود که آیا مشمول به‌طور واقعی و مستمر در کنار فردی که کفالت او را بر عهده گرفته است زندگی می‌کند.

2. عدم ارتباط رسمی و غیررسمی مادر با مردی دیگر: برای اطمینان از اینکه مادر مشمول به‌طور قانونی یا غیررسمی با کسی دیگر ارتباط ندارد که بتواند مسئولیت کفالت را بر عهده بگیرد.

3. عدم ارتباط مادر با همسر سابق: تأکید بر این موضوع است که مادر با همسر قبلی خود هیچ‌گونه ارتباطی نداشته باشد.

4. اثبات زندگی مستقل مادر: تحقیق در این زمینه که آیا مادر مشمول مستقل از دیگران زندگی می‌کند یا نه.

5. اثبات اشتغال مشمول: اینکه مشمول به‌طور فعال مشغول به کار است یا خیر، چون این عامل در تصمیم‌گیری کمیسیون کفالت تأثیر دارد.

در برخی موارد خاص، ممکن است تحقیقات محلی شامل مواردی دیگری هم باشد که این موضوع به شرایط خاص هر پرونده و نظر کمیسیون کفالت بستگی دارد.

نحوه اعتراض به رد معافیت کفالت

اگر معافیت کفالت رد شود، ابتدا باید دلیل رد از سوی کمیسیون به شما اعلام شود.
در صورتی که دلیل رد منطقی نباشد یا احساس می‌کنید که حق با شماست،
می‌توانید به رای کمیسیون اعتراض کرده و درخواست بررسی دوباره پرونده را در شورای عالی سازمان نظام وظیفه داشته باشید.
در این صورت، پرونده شما مجدداً بررسی خواهد شد و اگر شرایط تایید شوند، معافیت صادر خواهد شد.

اما اگر بعد از بررسی در شورای عالی همچنان معافیت شما رد شد، دیگر امکان اعتراض وجود نخواهد داشت.
در صورتی که همچنان اعتقاد دارید ناداوری شده است،
می‌توانید به دیوان عدالت اداری شکایت کنید تا پرونده شما در این مرجع قانونی بررسی شود.
دیوان عدالت اداری مرجعی برای رسیدگی به شکایات مردم از ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی و نظامی است.

باطل کردن معافیت کفالت

ابطال معافیت کفالت می‌تواند به دو صورت صورت گیرد:

ابطال از سوی مشمول

در برخی موارد نادر، مشمول یا فردی که کفالتش به عهده گرفته شده است،
ممکن است درخواست ابطال معافیت کفالت و اعزام به سربازی یا انتقال کفالت به شخص دیگر را داشته باشد.
 این درخواست‌ها معمولاً در صورت ارائه دلایل موجه ممکن است پذیرفته شوند، اما در غیر این صورت معمولاً با درخواست موافقت نخواهد شد.

ابطال از سوی سازمان وظیفه عمومی

در مواردی که سازمان وظیفه عمومی به این نتیجه برسد که شرایط معافیت کفالت تغییر کرده است،
مانند ازدواج مجدد مادر با همسر سابق یا شخص جدید، ممکن است معافیت کفالت ابطال شود.
 این موضوع معمولاً از طریق ارسال پیامک به مشمول و اعلام بررسی مجدد پرونده انجام می‌شود.
در بیشتر موارد، این نوع ابطال برای افرادی است که مادر را برای کفالت گرفته‌اند و
پس از آن تغییرات در وضعیت خانوادگی او به وجود آمده است.
در صورت ابطال معافیت کفالت، مشمول معمولاً باید ظرف مدت ۶ ماه به سازمان وظیفه عمومی مراجعه کند تا
وضعیت خود را تعیین تکلیف کند و اقدامات لازم را انجام دهد.

مدت زمان تقریبی دریافت معافیت کفالت

مدت زمان دریافت معافیت کفالت معمولا بین ۲ تا ۶ ماه طول می‌کشد.
 این زمان از لحظه ثبت درخواست در دفاتر پلیس+۱۰ تا صدور رای قطعی متغیر است.
 به طور معمول، زمان رسیدگی و اعلام رای حدود ۳ ماه طول می‌کشد، اما
 در مواردی که پرونده مربوط به نهادهایی مانند بهزیستی یا کمیته امداد باشد،
به دلیل وجود کمیسیون‌های داخلی این سازمان‌ها، ممکن است این زمان تا ۸ ماه هم طول بکشد تا رای نهایی صادر شود.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با تیم بالنج در تماس باشید.

---