در عصر اقتصاد دانش‌محور، دانش بنیان شدن شرکت به یکی از راهبردهای اصلی برای بقا و رقابت در بازارهای داخلی و بین‌المللی تبدیل شده است. شرکت‌هایی که فعالیت خود را بر پایه نوآوری، تحقیق و توسعه بنا کنند، شانس بیشتری برای رشد و موفقیت دارند.
دانشبنیان شدن شرکت تنها به معنای ارتقاء سطح علمی و فنی سازمان نیست. این فرآیند، راهی برای دسترسی به مجموعه‌ای از حمایت‌ها و تسهیلات دولتی نیز به شمار می‌رود. از جمله این تسهیلات می‌توان به معافیت‌های مالیاتی، تسهیلات اعتباری کم‌بهره، امکان حضور در نمایشگاه‌های تخصصی، استفاده از فضاهای کاری در پارک‌های علم و فناوری، و تسهیل در همکاری با نهادهای پژوهشی اشاره کرد.
با این حال، ورود به مسیر دانشبنیان شدن نیازمند آگاهی و برنامه‌ریزی دقیق است. شرکت‌ها باید معیارهای مشخصی را رعایت کنند،
مستندات لازم را تهیه کرده و از مرحله ارزیابی تخصصی عبور کنند. این ارزیابی‌ها توسط کارگروه ارزیابی شرکت‌های دانشبنیان انجام می‌شود.
در این مقاله، تلاش می‌شود تا مراحل، مزایا، چالش‌ها و نکات کلیدی این فرآیند به‌صورت دقیق بررسی شود.
شرکت دانش بنیان به چه معناست؟
طبق تعریف آیین‌نامه ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانشبنیان، شرکت یا مؤسسه خصوصی است که به منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالاها و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر نسبت به تراز متوسط فناوری‌های موجود در کشور و با ارزش افزوده بالا و بر اساس معیارهای موردنظر این آیین‌نامه، به تأیید کارگروه می‌رسد.
آیین‌نامه ارزیابی و حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانشبنیان چه موضوعاتی را مطرح می‌کند؟
در این قسمت خلاصه‌ای از این آیین‌نامه را مطرح می‌کنیم:
طبق این آیین‌نامه هر کالا، خدمت، فرآیند/تجهیز تولید جهت تایید دانش بنیان باید حائز ۳ شرط محصول دانش بنیان معیارهای ماده (۱) در زیر باشد.
شرکت‌های دارای محصول دانش بنیان محصول حائز معیارهای ماده (۱) باید حائز یکی از معیارهای مندرج در ماده (۳) (۴) یا (۵) در زیر باشند که به صورت یکی از انواع شرکت‌های دانشبنیان تایید شوند.
نکات تکمیلی
- مجموعه‌ی «شرکت‌ها، موسسات و نهادهای دولتی» و شرکت‌هایی که بیش از ۵۰ در صد از مالکیت آن‌ها متعلق به آن مجموعه‌ها باشد قابلیت تایید به عنوان شرکت دانشبنیان را ندارند.
- چنانچه شرکت‌های دانشبنیان متقاضی استفاده از انواع حمایت‌ها برای توسعه محصول جدید خود باشند محصول جدید آن‌ها در قالب نمونه جدید بررسی می‌شود.
- در صورتی که اهداف مصوب تعیین‌شده در برنامه رشد شرکت در مورد کالاها/ خدمات دانشبنیان تاییدشده محقق نشود، دبیرخانه می‌تواند آن محصول را از فهرست محصولات دانشبنیان شرکت خارج نماید.
- شرکت‌های نوپا لازم است پس از گذشت حداکثر ۵ سال از زمان دریافت تاییدیه نوپا معیارهای «شرکت‌های دانش بنیان نوآور» یا «شرکت‌های دانش بنیان فناور» را کسب نمایند. (موارد استثناء در آیین نامه ذکر شده است)
- تاییدیه دانش بنیان شرکت‌های دانش بنیان نوآور یا شرکت‌های دانش بنیان فناور، به صورت دوره‌ای و هر سه سال یک‌بار ارزیابی خواهند شد.
- حمایت‌های موردنظر، قانون صرفا برای توسعه و تولید کالاها و خدمات دانش بنیان تأیید شده می‌باشد.
لطفا جهت آشنایی بیشتر با معیارهای ارزیابی به آیین‌نامه اصلی مراجعه کنید.
چگونه شرکت ما دانش بنیان می‌شود؟
ابتدا باید شرکت و مؤسسه موردنظر خود را به‌صورت عادي در اداره کل ثبت شرکت‌هاي سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ثبت کنید.
روند کامل ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها را در این مقاله مطالعه کنید.
سپس باید به سایت daneshbonyan.isti.ir مراجعه کنید.
پس از مطالعه آیین‌نامه‌ها و قوانین مربوطه (خلاصه آن را در بخش قبل بررسی کردیم)، در صورتی که شرایط ذکر شده در آیین‌نامه را داشته باشید، می‌توانید به بخش «مصوبات کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و مؤسسات دانشبنیان و نظارت بر اجرا» مراجعه کنید.
در نهایت در سامانه ارزیابی شرکت‌ها و مؤسسات دانشبنیان به آدرس https://my.daneshbonyan.ir یا https://reg.daneshbonyan.ir مراجعه و ثبت‌نام خود را انجام دهید.
چگونه در سامانه ارزیابی شرکت‌ها و مؤسسات دانشبنیان ثبت‌نام کنیم؟
برای دانش بنیان شدن شرکت لازم است مراحل زیر را دنبال کنید:
ثبت‌نام و ورود به سامانه
ابتدا وارد آدرس زیر شوید. اگر قبلا ثبت‌نام کرده‌اید می‌توانید در صفحه اول سامانه نام کاربری همان شناسه ملی شرکت و رمز عبورتان را وارد کنید و یا از طریق «ورود از درگاه دولت من» استفاده کنید.
اگر تاکنون ثبت‌نام نکرده‌اید لازم است روی دکمه ثبت‌نام کاربر جدید کلیک کنید.
با این کار صفحه زیر را مشاهده خواهید کرد. ابتدا مطالب راهنما را به دقت مطالعه کنید.
این مطلب بر منحصر به فرد بود شماره تلفن و شناسه ملی برای هر حساب و مالکیت شماره تلفن تاکید دارد.
بعد از آن باید روی جمله «راهنمای فوق را مطالعه و شرایط مندرج را می‌پذیرم» تیک بزنید تا وارد مرحله ثبت‌نام شوید.
فرم زیر را به دقت تکمیل کنید و پس از تنظیم رمز عبور مناسب برای خود روی دکمه ثبت‌نام بزنید و پس از آن نیز احراز هویت کنید.
آغاز فرآیند درخواست ارزیابی
بعد از این که شرکت خود را به عنوان یک شخصیت حقوقی ثبت‌نام کردید مجددا به صفحه ابتدایی بازگردید و با وارد کردن شناسه ملی و رمزتان وارد سامانه شوید تا درخواست ارزیابی شرکت دانش بنیان را ثبت نمایید.
پس از ورود به سامانه از منوی کناری روی گزینه «درخواست ارزیابی» کلیک کنید. عناوینی ظاهر می‌شوند که باید به ترتیب فرم مربوط به هر یک از آن پر شود.
تکمیل فرم مشخصات کلی
ابتدا روی «مشخصات کلی» کلیک کنید. فرم زیر را می‌بینید.
نام فارسی شرکت و شناسه ملی آن به صورت خودکار در فرم جایگذاری شده است فقط کافیست نام انگلیسی شرکت، نوع حقوقی، شماره ثبت و تاریخ ثبت شرکت را وارد کنید. ایمیل معتبری را در بخش رایانامه وارد کنید که از این پس پیام‌های سامانه به دست شما برسد.
در انتهای فرم نیز یک شخص با شماره تلفن همراهی به نام او ا به عنوان رابط شرکت معرفی کنید و روی دکمه ذخیره و ادامه کلیک نمایید.
تکمیل فرم محل استقرار
مرحله بعدی درج محل استقرار نام دارد. اینجا لازم است محل اصلی شرکت و تمامی شعب آن را به طور جداگانه ثبت کنید به همین منظور روی علامت + در گوشه سمت راست بالا کلیک نمایید.
فرم زیر را مشاهده می‌کنید، کافیست از منوی کشویی نوع محل (دفتر مرکزی، سایر دفاتر، کارگاه و آزمایشگاه) را انتخاب کنید.
نوع محل استقرار نیز می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
- پارک فناوری
- مرکز رشد
- شهرک صنعتی
- منطقه آزاد تجاری
- منطقه ویژه اقتصادی
- سایر
بعد از آن باید نام محل استقرار خود را از لیست انتخاب کنید اگر نام محل استقرار شما در لیست نبود بهتر است با مرکز مشاوره دانش بنیان معاونت علمی و فناوری تماس بگیرید تا محل استقرار شما را به لیست اضافه کنند.
استان، شهر، نشانی دقیق، شماره تماس و فاکس را درج نمایید و روی دکمه ذخیره کلیک کنید.
اطلاعات محل استقرار شما ثبت می‌شود. هر شرکت باید حداقل یک دفتر مرکزی داشته باشد. برای ثبت سایر شعبات یا مکان‌های شرکت در صورت وجود باید مجددا روی علامت + گوشه سمت راست بالا کلیک کنید و به همین منوال محل‌های جدید را اضافه کنید.
بعد از اتمام این بخش وارد مرحله بعد شوید.
هیئت‌مدیره
در این بخش باید اطلاعات مدیرعامل و حداقل یکی دیگر از اعضای هیئت مدیره را وارد کنید.
برای این کار روی علامت + گوشه راست بالا کلیک کنید.
با زدن + فرم زیر را می‌بیند که باید برای هر نفر جداگانه تکمیل شود. ابتدا نوع عضویت (مدیر عامل یا عضو هیئت مدیره) را مشخص کنید.
سپس اطلاعات هویتی، تحصیلات و داده‌های تماس شخص موردنظر را درج کنید و دکمه «ذخیره» را بزنید.
برای ثبت اطلاعات فرد بعدی به عنوان عضو هیئت‌مدیره مجددا روی دکمه + بالای صفحه گوشه سمت راست کلیک نمایید.
پس از اتمام درج افراد روی گزینه مرحله بعد بزنید.
سهامداران
برای درج سهامداران روی علامت + کلیک کنید.
برای هر سهامدار لازم است یک بار فرم زیر را پر کنید.
ابتدا لازم است نوع سهامدار را تعیین نمایید (حقیقی، حقوقی (دولتی)، حقوقی (غیردولتی)، مجموع سهام‌های کمتر از 5 درصد).
عدد سهام هر یک از افراد را تحت عنوان درصد سهام/ سهم الشرکه وارد کنید.
توجه داشته باشید که مجموع سهام تمامی افراد نباید بیش از 100 درصد باشد.
پس از تکمیل اطلاعات دکمه ذخیره را بزنید و به مرحله بعد بروید.
منابع انسانی شرکت
اطلاعات منابع انسانی شرکت را در این مرحله وارد کنید.
باید با توجه به تحصیلات (از دکتری تا دیپلم و زیردیپلم) تعیین کنید که چند نیروی تمام‌وقت و چند نیروی پاره‌وقت دارید. در نهایت روی دکمه ذخیره بزنید.
اطلاعات مالی شرکت
ابتدا مشخصات مدیر مالی را طبق فرم زیر تکمیل کنید.
اگر تاکنون به اداره مالیات، اظهارنامه مالیاتی دادید لازم است مشخصات آن را وارد کنید و سال مالی خود را تعیین نمایید.
سال مالی معمول در ایران از یک فروردین ماه آغاز و تا 29 اسفند ماه پایان می‌یابد.
کد کارگاه‌هایی که از تامین اجتماعی دارید و شعباتی از تامین اجتماعی که با آن کار می‌کنید را مشخص نمایید و ذخیره و ادامه را بزنید.
کالا و خدمات
این فرم مهم‌ترین بخش ثبت‌نام شما را تشکیل می‌دهد چون مهم‌ترین ملاک و معیار ارزیابی برای دانش بنیان شدن شرکت شما کالاهایی است که ارائه می‌کنید. روی علامت + در بالا گوشه راست کلیک کنید.
فرم زیر را می‌بینید. ابتدا عنوان کالا یا خدمت دانشبنیان شرکت خود را وارد کنید. اگر نام یا نام‌های تجاری دیگری دارد آن را هم در کادر موردنظر درج کنید.
دسته کالا یا خدمت دانش بنیان خود را مطابق شکل زیر از منوی کشویی انتخاب کنید.
در ادامه باید حوزه کاربرد کالا و خدمت دانشبنیان خود را تعیین کنید. این بار نیز می‌توانید از منوی کشویی مواردی را تیک بزنید. شما حداقل یک و حداکثر 5 مورد را می‌توانید انتخاب کنید.
در ادامه باید به 4 سوال تشریحی مهم درباره کالا/ خدمت دانش بنیان خود پاسخ دهید سعی کنید به دقت و قابل‌فهم در این باره توضیح دهید.
بخش بعدی این فرم به میزان صادرات شرکت شما مربوط می‌شود. اگر صادراتی نداشتید گزینه «خیر» را انتخاب کنید. اگر «بله» را انتخاب می‌کنید باید مبلغ و مقصد صادرات خود را تعیین کنید.
در قسمت پایانی این فرم هم مجوزها و تایدییه‌ها، استانداردها یا نتایج تست کالا از مراجع ذی‌صلاح را به ترتیب بارگذاری کنید.
روی علامت + کلیک کنید.
فرم زیر را خواهید دید به ترتیب فیلدهای آن را پر کنید و روی دکمه تایید کلیک کنید.
پس از اینکه تمامی کالاها و خدمات دانشبنیان را مشابه شکل زیر به کمک علامت + درج کردید به مرحله بعد بروید.
بارگذاری اسناد و مدارک
مشابه شکل زیر فهرستی از اسناد و مدارک وجود دارد که لازم است بارگذاری کنید. ابتدا روی راهنمای اسناد مالکیت کلیک کرده و فایل را مطالعه نمایید (شماره 1 روی شکل زیر). بعد به ترتیب فایل‌ها را با شرایط مذکور بارگذاری نمایید.
پس از بارگزاری تمامی مدارک مشابه فایل راهنما به مرحله بعد بروید.
ارسال درخواست
در این بخش گزارش کاملی از تمام اطلاعاتی که ثبت کردید آمده است که می‌توانید همه را یک جا ببینید. مجددا داده‌های وارد شده را چک کنید اگر اشتباهی رخ داده بود مجددا به منوی ارسال درخواست ارزیابی بروید و در مرحله موردنظر اصلاحات را انجام دهید در غیر این صورت روی دکمه «ارسال درخواست» کلیک نمایید.
پس از ارسال درخواست یک فایل تعهدنامه را مشابه شکل زیر خواهید دید. که سه مرحله دارد و هر بار لازم است اسکرول کنید و در پایین صفحه گزینه «شرایط یا قوانین فوق را می‌پذیرم» را تیک بزنید.
نهایتا درخواست ارزیابی دانشبنیان شدن شرکت شما با موفقیت ثبت می‌شود و صفحه زیر را خواهید دید.
در این صفحه زمان ثبت درخواست شما و وضعیت درخواست مشخص است (شماره 1 روی شکل زیر).
همچنین اشاره شده که روند ارزیابی ممکن است تا 3 ماه طول بکشد.
در این مدت ممکن است کارگزار معاونت علمی و فناوری با شما تماس بگیرد تا از شرکت بازدید داشته باشد برای اطمینان حاصل کردن از مجاز بودن کارگزار می‌توانید روی فهرست کارگزاران مجاز کلیک کنید (شماره 2 روی شکل زیر).
پس از اینکه به عنوان شرکت متقاضی در سامانه ارزیابی شرکت‌ها و مؤسسات دانشبنیان ثبت‌نام کردید.
دبیرخانه بعد از بررسی حوزه فناوری محصولات شرکت، آن را به کارگزار جهت ارزیابی ارجاع می‌دهد.
کارگزار پس از ارزیابی شرکت متقاضی، نتیجه ارزیابی را در سامانه مربوط به دبیرخانه ارسال می‌کند.
دبیرخانه پس از بررسی اجرای صحیح فرایند ارزیابی و تطبیق با آیین‌نامه، نتیجه را به شرکت اعلام می‌کند.
نهایتاً نتیجه بررسی دانشبنیان بودن شرکت متقاضی، در کارتابل شرکت قسمت «آرشیو درخواست‌ها» قابل‌مشاهده می‌باشد.
معیارهای تفصیلی کالا/ خدمات دانشبنیان چیست؟
علاوه بر سه شرط کلی که قبلا در بخش آیین‌نامه به آن اشاره شد می‌توانید معیارهای تفصیلی حوزه‌های مختلف ر در لینک‌های زیر ببینید.
- معیارهای تفصیلی حوزه داروهای پیشرفته
- معیارهای تفصیلی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم‌افزارهای رایانهای
- معیارهای تفصیلی حوزه سخت‌افزارهای برق و الکترونیک، تجهیزات پزشکی، لیزر و فوتونیک
- معیارهای تفصیلی حوزه مواد پیشرفته شیمیایی و پلیمری
- معیارهای تفصیلی حوزه مواد پیشرفته (فلزی، سرامیکی، کامپوزیت، نانو) و استحصال و استخراج فلزات
- معیار تفصیلی حوزه تجهیزات آزمایشگاهی، قطعات و ماشین آلات ساخت و تولید
- معیارهای تفصیلی حوزه ملزومات پزشکی
- معیار تفصیلی حوزه کشاورزی، دامپروری، غذایی و صنایع وابسته
- معیارهای تفصیلی حوزه تجاری سازی
- معیارهای تفصیلی حوزه علوم انسانی و صنایع خلاق
مشاوره فوری تو خونه!
با سه کلیک، کارشناس بالنج بهت زنگ میزنه.
