طرح انصار یک فرصت استثنایی برای مشمولان سربازی با غیبت طولانی است.
در ایران، خدمت سربازی یکی از الزامات قانونی برای مردان به شمار می‌رود.
با این حال، برخی از افراد به دلایل مختلف، از جمله شرایط خانوادگی، شغلی یا مشکلات شخصی، از رفتن به خدمت در زمان مقرر خودداری می‌کنند یا به تعویق می‌اندازند.
این گروه از مشمولان که به اصطلاح غایب شناخته می‌شوند، از بسیاری از خدمات و تسهیلات قانونی از جمله مهم‌ترین این محدودیت‌ها می‌توان به ممنوعیت خروج از کشور، عدم امکان دریافت مجوز کسب‌وکار، محرومیت از استخدام رسمی در سازمان‌های دولتی و نیمه‌دولتی، و حتی مشکلات در انجام امور بانکی اشاره کرد.
در پاسخ به این نیاز، سال گذشته طرحی با عنوان طرح انصار معرفی شد که با هدف سامان‌دهی وضعیت مشمولان غایب، به‌ویژه آن‌هایی که بیش از ۸ سال از زمان غیبت‌شان گذشته، طراحی شده است.
در این مقاله به جزییات طرح انصار و شرایط و مدارک لازم برای آن می‌پردازیم.
برای آشنایی با تبعات و عواقب غیبت سربازی حتما این مقاله را ببینید.
طرح انصار چیست و چگونه اجرا می‌شود؟
طرح انصار یکی از جدیدترین و مهم‌ترین ابتکارات در حوزه نظام وظیفه عمومی است که
به منظور حل مشکل مشمولان غایب با بیش از ۸ سال غیبت، اجرایی شده است.
این طرح با پیشنهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تصویب ستاد کل نیروهای مسلح، به مرحله اجرا درآمده و فرصتی قانونی برای افرادی فراهم کرده که سال‌ها از موعد اعزام‌شان گذشته، اما هنوز موفق به انجام خدمت نشده‌اند.
در قالب این طرح، مشمولان غایب می‌توانند خدمت سربازی خود را به‌صورت ناپیوسته و در بازه‌ای بین ۲ تا ۸ سال انجام دهند.
نحوه اجرای این طرح به‌گونه‌ای است که افراد با اختصاص حداقل ۶۴ ساعت در ماه به فعالیت‌های خدمتی، می‌توانند
رفته‌رفته دوره خدمت خود را تکمیل کرده و در نهایت، کارت پایان خدمت دریافت کنند.
مشمولان پذیرفته‌شده معمولاً به سپاه پاسداران محل سکونت خود معرفی می‌شوند و با توجه به تخصص (مکانیکی، برقکاری یا هر تخصص دیگری)، علاقه یا نیاز منطقه، در فعالیت‌های مختلفی مانند محرومیت‌زدایی، پروژه‌های علمی، فرهنگی، جهادی یا امنیتی مشغول به خدمت می‌شوند. البته اگر فرد تمایل داشته باشد، می‌تواند با افزایش ساعت حضور، زودتر این دوره را به پایان برساند.
شرکت در طرح انصار چه شرایطی دارد؟
- غیبت بیش از ۸ سال: افرادی که بیش از ۸ سال از زمان مشمولیت آن‌ها گذشته و هنوز خدمت سربازی را انجام نداده‌اند، می‌توانند در این طرح شرکت کنند.
- عضویت در بسیج: عضویت در بسیج عادی الزامی است.
- سلامت جسمی و روحی: داشتن سلامت جسمی و روحی برای انجام خدمت الزامی است.
- سن مناسب: سن بالای 26 سال
طرح انصار چه مزایایی دارد؟
طرح انصار نه تنها فرصتی برای تعیین‌تکلیف مشمولان غایب با بیش از ۸ سال غیبت فراهم کرده، بلکه با ویژگی‌های خاص خود، مزایای قابل‌توجهی را نیز در اختیار این افراد قرار می‌دهد. در ادامه به مهم‌ترین مزایای این طرح اشاره می‌کنیم:
- رسیدگی سریع به درخواست‌ها: یکی از ویژگی‌های مثبت طرح انصار، بررسی سریع مدارک و ثبت‌نام متقاضیان است.
معمولاً درخواست‌ها ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت بررسی می‌شوند که برای مشمولان بلاتکلیف، یک امتیاز بزرگ محسوب می‌شود. - انعطاف‌پذیری بالا در زمان خدمت: خدمت سربازی در این طرح به صورت ناپیوسته انجام می‌شود.
مشمولان می‌توانند در ساعاتی شناور، مطابق با برنامه کاری یا خانوادگی خود، حداقل ۶۴ ساعت در ماه فعالیت کنند و
بدون لطمه به شغل، بیمه و زندگی روزمره، خدمت سربازی‌شان را بگذرانند. - رفع محدودیت‌ها: رفع محدودیت‌های ناشی از غیبت، مانند ممنوعیت خروج از کشور یا استخدام در نهادهای دولتی
- خدمت در محل سکونت: سربازان طرح انصار اغلب در مناطق بومی خود خدمت می‌کنند.
این موضوع، هزینه‌ها و دشواری‌های جابه‌جایی را کاهش می‌دهد و ارتباط فرد با خانواده و محل کارش حفظ می‌شود. - استفاده از مهارت و تخصص: فعالیت‌های محول‌شده در دوره خدمت، تا حد امکان متناسب با رشته تحصیلی یا مهارت حرفه‌ای مشمولان تعیین می‌شود. در صورت نداشتن تخصص خاص، افراد می‌توانند در پروژه‌هایی مانند محرومیت‌زدایی، فعالیت‌های جهادی، فرهنگی یا حتی امنیتی شرکت کنند.
- معافیت از دوره آموزشی: برخلاف خدمت سربازی معمولی، مشمولان طرح انصار از گذراندن دوره آموزشی اولیه معاف هستند که یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های سربازان غایب است.
- عدم نیاز به لباس فرم نظامی: در این طرح، پوشیدن لباس رسمی نظامی الزامی نیست و این خود باعث کاهش فشار روانی و رسمی بودن بیش از حد فضا برای مشمول می‌شود.
- آموزش‌های مهارتی و فنی: شرکت‌کنندگان در طول خدمت می‌توانند از آموزش‌های مهارتی و حرفه‌ای بهره‌مند شوند تا پس از پایان دوره، راحت‌تر جذب بازار کار شوند.
- امکان استفاده از کسری خدمت: در طرح انصار می‌توانید از انواع کسری‌ها برای تاهل، فرزندآوری، عضویت فعال در بسیج، و حتی سوابق ایثارگری والدین بهره‌مند شوید.
- حذف دوره آموزشی: عدم نیاز به گذراندن دوره آموزشی دو ماهه
مدارک موردنیاز برای ثبت‌نام در طرح انصار سربازی کدامند؟
شرکت در طرح انصار تنها برای مشمولان غایبی ممکن است که بیش از ۸ سال از زمان مشمولیت آن‌ها گذشته باشد. افرادی که قصد دارند از این فرصت برای تعیین تکلیف وضعیت نظام وظیفه خود استفاده کنند، باید هنگام مراجعه به پایگاه‌های بسیج یا رده‌های سپاه، مدارک مشخصی را به همراه داشته باشند. در ادامه، لیستی از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز برای ثبت‌نام در طرح انصار ارائه شده است:
| مدارک | توضیحات |
| برگ اعزام یا برگ سبز | نشان‌دهنده زمان اعزام قانونی و اثبات‌کننده غیبت مشمول از خدمت سربازی است. |
| مدارک هویتی | شامل شناسنامه، کارت ملی یا رسید ثبت‌نام کارت ملی هوشمند |
| مدرک تحصیلی | آخرین مدرک تحصیلی دریافت‌شده برای تکمیل اطلاعات آموزشی مشمول |
| دفترچه اعزام به خدمت | در صورت وجود، به عنوان سابقه مراحل قبلی نظام وظیفه |
| مدارک مربوط به غیبت | گواهی‌هایی مانند عدم اشتغال به تحصیل یا عدم اشتغال به کار که می‌تواند به تأیید وضعیت مشمول کمک کند. |
| عکس پرسنلی | حداقل ۲ قطعه عکس رنگی جدید، با پس‌زمینه سفید و رعایت استانداردهای عکس نظام وظیفه |
| برگه معاینه پزشکی | صادر شده از مراکز پزشکی مورد تأیید نیروهای مسلح برای ارزیابی وضعیت سلامت جسمی مشمول |
| مدارک عضویت در بسیج (در صورت وجود) | سوابق و تأییدیه‌های مربوط به عضویت فعال یا سابق در بسیج |
داشتن این مدارک، فرآیند بررسی و پذیرش مشمولان را تسریع می‌کند. بنابراین، توصیه می‌شود افراد پیش از مراجعه حضوری، تمامی این مدارک را آماده و به‌صورت منظم همراه خود داشته باشند.
چگونه در طرح انصار ثبت‌نام کنیم؟
برای دریافت کارت پایان خدمت از طریق «طرح انصار»، مشمولان غایب باید مراحل مشخصی را طی کرده و در این طرح ثبت‌نام کنند.
این فرایند به‌صورت حضوری و از طریق پایگاه‌های بسیج و نواحی سپاه پاسداران انجام می‌شود.
در ادامه، مراحل ثبت‌نام در طرح انصار به‌صورت گام‌به‌گام توضیح داده شده است:
1. عضویت در بسیج
اولین شرط برای ورود به طرح انصار، عضویت عادی در بسیج است. بنابراین اگر مشمول تاکنون عضو بسیج نبوده، ابتدا باید با مراجعه به نزدیک‌ترین پایگاه بسیج محل سکونت خود، مراحل عضویت را طی کند.
2. ارائه مدارک موردنیاز
پس از عضویت، مشمول باید مدارک مورد نیاز (از جمله برگ سبز، مدارک هویتی، مدارک تحصیلی، عکس پرسنلی و غیره) را به حوزه مقاومت بسیج محل سکونت خود تحویل دهد تا بررسی اولیه پرونده آغاز شود.
3. اعلام تخصص یا مهارت
در این مرحله، متقاضی باید تخصص یا توانایی حرفه‌ای خود را اعلام کند.
ارائه رزومه، گواهی‌های مهارتی، یا مدارک مرتبط با رشته تحصیلی می‌تواند در تعیین نوع فعالیت خدمتی مؤثر باشد.
4. بررسی و تأیید نهایی
پس از بررسی مدارک و شرایط توسط مسئولان مربوطه، در صورت تأیید، مشمول وارد فرایند عقد قرارداد همکاری با سپاه پاسداران می‌شود.
در این مرحله، پرونده وی تکمیل شده و اطلاعاتش از طریق پایگاه بسیج به نواحی سپاه و سپس به اداره منابع انسانی مشمولان وظیفه ارسال می‌گردد.
محاسبه کسری خدمت در طرح انصار و شرایط معافیت چگونه است؟
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های طرح انصار برای مشمولان غایب، امکان بهره‌مندی از انواع کسری خدمت است.
این طرح در حالت پایه، ۲۱ ماه خدمت ناپیوسته در نظر گرفته، اما با اعمال برخی شرایط، این مدت می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی کاهش یابد:
- کسری خدمت متاهلی: سربازان متاهل، ۲ ماه کسری دریافت می‌کنند.
- فرزند اول: اگر مشمول دارای یک فرزند باشد، ۳ ماه دیگر از خدمت او کسر می‌شود.
- فرزند دوم: داشتن دو فرزند باعث ۴ ماه کسری اضافی خواهد شد.
- فرزند سوم: با تولد فرزند سوم، مشمول به‌صورت کامل معاف از خدمت می‌شود.
سایر کسری‌های قابل اعمال:
- عضویت در بسیج: بسته به میزان فعالیت، بین ۳ تا ۶ ماه کسری برای اعضای فعال بسیج در نظر گرفته می‌شود.
این مورد به ارزیابی پایگاه مربوطه و ارائه مستندات بستگی دارد. - ایثارگری والدین:
- اگر پدر مشمول جانباز باشد، با توجه به درصد جانبازی، امکان دریافت کسری یا حتی معافیت کامل وجود دارد.
- اگر پدر در مناطق عملیاتی دوران جنگ تحمیلی خدمت کرده باشد، مشمول ۶ ماه کسری خدمت دریافت می‌کند.
لازم به ذکر است که اطلاعات مربوط به کمیته امداد و بهزیستی ممکن است تأثیراتی در تسهیلات نظام وظیفه داشته باشد،
اما نیاز به استعلام و بررسی موردی از طریق منابع رسمی دارد.
در مجموع، اگر مشمولی دارای چند مورد از شرایط فوق باشد، مدت خدمت او در طرح انصار می‌تواند به‌طور چشمگیری کاهش یابد و حتی به معافیت منجر شود.
آیا سربازان طرح انصار حقوق می‌گیرند؟
یکی از سوالات پرتکراری که از سوی مشمولان غایب بالای ۸ سال در مورد طرح انصار مطرح می‌شود این است که «آیا سربازان طرح انصار حقوق می‌گیرند؟»
در پاسخ باید گفت، خیر. سربازانی که از طریق طرح انصار اقدام به گذراندن خدمت وظیفه عمومی می‌کنند،
از حقوق ماهانه برخوردار نیستند.
این موضوع به‌دلیل ماهیت ویژه و انعطاف‌پذیر این طرح است؛
چرا که خدمت سربازی در طرح انصار به‌صورت پاره‌وقت، ناپیوسته و با ساعات کاری متغیر در طول ماه انجام می‌شود (حداقل ۶۴ ساعت)
و برخلاف مدل سنتی سربازی، مشمولان در پادگان‌ها یا یگان‌های نظامی به‌صورت تمام‌وقت حضور ندارند.
با این حال، مزایای غیرمالی متعددیبرای شرکت‌کنندگان در نظر گرفته شده است.
از جمله این مزایا می‌توان به حذف دوره آموزشی، معافیت از پوشیدن لباس نظامی، انعطاف در تعیین ساعت خدمت، انجام خدمت در محل سکونت، امکان اشتغال همزمان با خدمت و برخورداری از بیمه اشاره کرد.
اگرچه خبری از حقوق ثابت نیست، اما فرصت انجام خدمت به شکل پاره‌وقت و بدون دور شدن از خانواده یا شغل، خود می‌تواند برای بسیاری از مشمولان غایب یک مزیت ارزشمند محسوب شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره با تیم بالنج در تماس باشید.
